علی اکبر رضایی آشتیانی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک
محمدعلی هادی - کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت استان مرکزی

هر موجود زنده برای ادامه حیات نیازمند آب غذا و هوا می باشد که نقش هوا از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوریکه انسان بدون هوا بیش از چند دقیقه قادر به ادامه حیات نیست . مواد و روشها: در این تحقیق که یک پژوهش توصیفی است از 3 پرسشنامه استفاده گردید که پرسشگر نتایج مصاحبه با افراد ذی اطلاع و کارشناسان و شاغلین و مسئولین را در آن درج نموده در تغییرات آب و هوایی و میزان بارندگی از وب سایت اداره هوا شناسی استان استفاده شد و در مورد سطح زیر کشت و باغات استان از گزارشات اداره زراعت سازمان جهاد کشاورزی بهره گیری و داده ها به صورت دستی مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج : شهر اراک از سال 1350روند صنعتی شدن را آغاز نمود و به مرور صنایع جدید وصنایعی که ملزم جابه جایی شده بودند وارد این شهر کوچک باغستانی سرسبز خوش آب وهوا شدند. اولین صنعت بزرگ که دراین شهر مستقر شد تولید آلومینیوم بودکه مقداری از مزارع و زمین های بایر را به کارخانه تبدیل نموده. ایجاد این صنعت که بدون ارزیابی زیست محیطی بوده شاید برای شرایط آن زمان نسبتا مناسب بوده زیرا به فاصله تقریبا 5 کیلومتری شمال شرقی به گونه ای مستقر بوده که جهت وزش باد های غالب مانع از رسیدن آلودگی آلومینیوم به شهرمی شد و تقریبا معادل میزان آلودگی را با درختکاری اطراف آن جبران نمودند وبعدهاکه ماشین سازی سایرکارخانجات درشهر استقرار یافتند گرچه فضای سبز شهرباایجاد پارک افزایش یافت لیکن طی سالهاتغییراتی در وضعیت صنایع شهر به وجود آمد که اراک را جزء 7شهر با هوای آلوده تبدیل کرد نتیجه گیری: اکثرصنایعی که درمحدوده شهر اراک مستقر میباشندهریک به نوعی وقسمی به افزایش آلودگی هوای شهر می افزایند بعلاوه روندفعالیتهای شهری وتبدیل باغات ومزارع به کارخانجات وفضاهای شهری ومسکونی ونزدیک شدن منازل مسکونی به کارخانجات وافزایش تعدادو نوع ومقدار آلودگی هادر محیط زندگی مردم این شهر راکه درقدیم قطب کشاورزی وباغستانی بوده به شهری باآلودگی هوای بالا تبدیل نموده است. پیشنهادات: باتعریف استراتژی ملی واستانی وتشکیل کارگروه کاهش آلودگی هوای اراک وکنترل گازهای خروجی کارخانجات والزام کارخانجات به ایجاد فضای سبز معادل آلودگی خود وآمایش منطقه وبهبود تکنولوژی وعدم تمرکز صنایع آلاینده درمجاورت یکدیگرمیتوان به سرعت آلودگی هوای اراک راکاهش داد