رامتین معینی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش آب دانشگاه علم و صنعت ایران تهران
محمد هادی افشار - استادیار دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت ایران

یکی از مهمترین مسایل بهینه سازی در زمینه مدیریت منابع آب؛ مساله بهره برداری بهینه از مخزن سد می باشد، که روشهای مختلفی برای حل اینگونه مسایل بهینه سازی پیشنهاد شده است. امروزه به کارگیری الگوریتم های فراکاوشی برای حل مسایل بهینه سازی بیش از سایر الگوریتم ها مورد توجه قرار گرفته است یکی از مهمترین این الگوریتم ها، الگوریتم جامعه مورچه ها می باشد. اولین الگوریتم پیشنهاد شده جامعه مورچه ها، روش سیستم موچه (AS) می باشد. در طول سالین اخیر نیز، برای عملکرد بهتر این روش و کم کردن معایب این الگوریتم- از جمله پدیده همگرایی نابهنگام و نابجای الگوریتم- الگوریتم اصلی و پایه تعریف شده جامعه مورچه ها (AS) ، اصلاح شده و الگوریتمهای جدیدی بر پایه آن تعریف شده است. یکی از این الگوریتم های تعریف شده، الگوریتم سیستم مورچه های کمینه- بیشینه (MMAS) می باشد که در این مقاه به آن اشاره شده است. اولین گام برای حل مساله با استفاده از الگوریتم مورچه، تعریف گراف برای مساله می باشد. سپس لازم است که متغییر تصمیم را برای حل مساله تعریف نماییم که در این مساله مقدار آب رها سازی شده از مخزن در هرماه rt، به عنوان متغییر تصمیم در نظر گرفته شده است و مساله بهره برداری بهینه از مخزن سد دز، با تعریف گراف مناسب و استفاده از الگوریتم سیستم مورچه های کمینه- بیشینه (MMAS)، حل شده است و نتایج آن در مقایسه با روش بهینه سازی دیگری مورد بررسی گرفته است.

الگوریتم جامعه مورچه ها ،‌ سیستم مورچه های کمینه- بیشینه (MMAS) ، بهره برداری بهینه از مخزن سد ، میزان رهاسازی از مخزن در هرماه