مهدی عسگری - کارشناس ارشد مهندسی آب دانشگاه تبریز
محمدتقی اعلمی - استادیار دانشکده عمران دانشگاه تبریز

در این مقاله تغییرات پروفیل طولی بستر رودخانه پایین دست یک سد در عرض آن از دیدگاه تئوری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، سپس مدل لوله جریان برای شبیه سازی رودخانه های آبرفت (Gstars-2) به منظور بررسی فرسایش و رسوبگذاری رودخانه پایین دست مخزن سد ه کارژرفته شده و مطالعه موردی روی رودخانه پایاب مخزن سد گتوند علیا در طی عملیات ساخت سد انجام یافته است. نتایج رسوب حاصل از اجرای این مدل در حالات و معادلات مختلف جریان رسوب با نتایج مطالعه مقدار رسوب سد که توسط مشاورطرح در فاز یک مطالعاتی سد صورت گرفته بود، مقایسه گردیده و نشان داده شده است که رهاسازی آب رسوبگیری شده از طریق تونل های انحراف آب، رودخانه پایین دست سد را در طی مراحل ساخت در معرض فرسایش شدید و تغییرات نیمرخ بستر جریان قرار داده و ممکن است تا زمان بهره برداری از سد مزبور عملکرد بند انحرافی پایین دست سد در اثر بالا آمدن رسوبات رودخانه با مخاطره مواجه گردد.

فرسایش در پایاب مخازن ، لوله جریان ، سد گتوند علیا ، انتقال رسوب