سید شهاب الدین یثربی - دانشیار گروه خاک و پی- دانشکده فنی- دانشگاه تربیت مدرس
امید نعیمی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد خاک و پی دانشکده فنی دانشگاه تربیت مدرس

روانگرایی پدیده ای است که پس از زلزله نیگاتا در ژاپن و خرابی های عظیم ناشی از آن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. تا کنون عمده تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته اند برروی ماسه های تمیز و ماسه های سیلت دار و به منظور بررسی تاثیرات عواملی مثل درصد ریزدانه و یا فشار همه جانبه و دانسیته و ... بوده اند. در این میان ماسه های رس دار کمتر مورد توجه قرار گرفته اند چرا که همواره تصویر بر این بوده است که چسبندگی رس مانع وقوع روانگرایی می شود. اما وقوع چند مورد روانگرای در ماسه های رس دار در سالیان اخیر نشان داده است که باید تحقیقات گسترده تری در این زمینه صورت گیرد. تحقیقاتی هم که تا کنون در این مورد انجام شده اند روی رسهای با خاصیت پلاستیسیته بالا انجام شده اند. در مقاله حاضر سعی شده است تا تاثیر مصالح رسی با پلاستیسیته کم (‌در حدود 10-12) برروی خصوصیات رفتاری ماسه مورد توجه قرار گیرد. به این منظور تعدادی آزمایشات سه محوری برروی ماسه تمیز و ترکیب آ با مقادیر متفاوت از رس انجام شده اند. نمونه ها در دانسیته های مختلف ساخته شده اند تا تاثیر درصد رس در حالت های بسیار شل تا حالت های با تراکم متوسط مورد بررسی قرار گیرد. نتایج آزمایشات نشانگر تاثیر زیاد رس بر روی نوع رفتار ماسه و مقادیر مربوط به مقاومت نقطه اوج و مقاومت حالت پایدار می باشد.

ماسه ، رس ، سه محوری ، روانگرایی