سعدی قادری - کارشناس کنترل پایداری سد گلپایگان
فریبرز ناطقی الهی - دکتری عمران استاد پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله
فرید رمضانی - کارشناس ارشد مهندسی عمران- آب، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

احداث سدهای مخزنی از راهکارهایاساسی جهت مقابله با بحران کم آبی و ذخیره آب می باشد. ساخت این ابر سازه ها در توسعه همه جانبه اقتصادی یک کشور نیز نقش حیاتی ایفا می کنند. سد گلپایگان به عنوان اولین سد مدرن ایران و بدون هیچگونه ابزار دقیقی در داخل و خارج بدنه آن با نیم قرن فعالیت همچنان مهمترین منبع آب زمین های کشاورزی شهرستان گلپایگان می باشد. به دلیل سپری شدن پنج دهه از عمر مفید سد، بهره برداری نامناسب و به تبع آن بروز مشکلات فنی، مکانیکی و سازه ای و همچنین عدم رسیدگی مناسب و به موقع، این سد در حال حاضر با مشکلات جدی مواجه می باشد. این مقاله علاوه برداری نامناسب و به تبع آن بروز مشکلات فنی، مکانیکی و سازه ای و همچنین عدم رسیدگی مناسب و به موقع، این سد در حال حاضر با مشکلات جدی مواجه می باشد. این مقاله علاوه بر بررسی عملکرد سد در این چند دهه و در راستای حفظ و نگهداری از اولین سد ایران به عنوان سمبل سد سازی مدرن، همچنین با توجه به آینده آن که بعد از اتمام طرح انتقال آب سرشاخه های دز، به عنوان سدی رسوبگیر عمل کرده و همواره مخزنی پرآب خواهد داشت، راهکارهایی چون انجام مطالعات جامع ایمنی و کنترل پایداری سد، تعمییرات اساسی سیستم هیدرومکانیکال و الکترومکانیکال، ضرورت نصب ابزار دقیق در سد، پایدارسازی جناح راست سرریز و ترمیم اصولی آرامش پیشنهاد شده است و تهیه دستورالعملهای بهره برداری و شرایط اضطراری در سد نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

سد گلپایگان ، بهره برداری ، کنترل پایداری سد ، ابزار دقیق ، تعمیرات و نگهداری سد