مهدی ولی زاده - کارشناس ارشد سازه های آبی دانشگاه شیراز
علیرضا کشاورزی - دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

عوامل هیدرولیکی جریان اعم از هر گرونه افزایش سرعت، دبی، تنش برشی و گردابه سبب آب شستگی بستر و تخریب دیواره ها می شود. از جمله روشهای حفاظت سواحل، ساخت سازه هایی است که بر خطوط جریان تاثیر گذاشته و باعث آنها از دیواره های فرسایش پذیر به میان رودخانه می شوند و یا با کاهش سرعت از شدت برخورد جریان با دیواره ها کاسته و توانایی رسوب گذاری جریان را افزایش می دهند. ساخت انواع آب شکن ها و صفحه های مستغرق از جمله این روش ها است. تحقیق حاضر در یک فلوم آزمایشگاهی به طول 15 متر و عرض 0/7 متر و عمق 0/6 متر انجام شده است. آب شکن ها نفوذناپذیر، صلب و از جنس فلز بوده اند. 3 عدد آب شکن متوالی شبیه بهم و با نسبت فاصله به طول های 2، 3، 4 و 5 در شرایط آشفته و زیر بحرانی با بستر متحرک مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است. زاویه قرارگیری آب شکن ها نسبت به دیواره کانال 70 و 110 درجه انتخاب گردیده است. در این تحقیق عملکرد آب شکن در زاویه ها و نسبت فاصله به طول های مختلف در حالت مستقرق بررسی شده است. نتایج حاصله نشان داد که میزان آب شستگی در محدوده ی آب شکن ها در حالت مستقرق با زمانی که سازه مستغرق نیست، متفاوت است. همچنین مشاهده گردید که در این حالت تقریبا آب شکن ها بر ساحل روبرو اثری نمی گذارند.

آب شکن ، آب شستگی ، فرسایش ، سیلاب