جواد احدیان - دانشجوی دکتاری سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
روح الله مختاران - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی مهندسین مشاور شاراب
محمدجواد نصراصفهانی - کارشناس ارشد سازه های آبی سازمان آب و برق خوزستان

حرکت رسوبات و نشست آنها در رودخانه ها به عنوان یکی از معضلات بهره برداری در تامین آب شرب و یا اراضی کشاورزی و غیره می باشد. امکان بهینه آبگیری از رودخانه ها یکی از اهداف تامین آب طرح ها محسوب می گردد. رودخانه خیرآباد یکی از رودخانه های استان خوزستان بوده که انتخاب محل آبگیری مناسب از آن جهت یکی از طرح های تامین آب، مدنظر می باشد. بدین منظور با استفاده از مدل ریاضی Hec-Ras حدود 10 کیلومتر آن مقطع برداری و شبیه سازی گردید و شرایط هیدرولیک و رسوب آن بررسی شد. با توه به مطالعات هیدرولیکی، آبدهی حداقل روزانه بر اساس احتمال وقوع 80 درصد به میزان 3/84 m3/sec و سیلاب حداکثر لحظه ای 25 ساله 2283 m3/sec برآورد گردید. آبگری که به صورت ایستگاه پمپاژ می باشد. با تخصیص /51 m3/se آب رودخانه خیرآباد را جهت تامین آب 652 هکتار از اراضی، تحت پوشش قرار می دهدو با استفاده از دو ایستگاه آبسنجی در بالادست و پایین دست بازه مورد نظر و همچنین با توجه به رهاسازی جریان سد کوثر در بالادست محل آبگیری رودخانه، آمار دبی و رسوب اندازه گیری شده در شرایط قبل و پس از احداث سد یاد شده، آورد رودخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به آمار اندازه گیری شده پس از احداث سد آورد رسوبی رودخانه با 89/18 درصد کاهش، به میزان 139/862 تن در سال برآورد گردید.

آبگیری ، رسوب ، آبدهی رودخانه ، آورد سالیانه ، سد کوثر