کاوه کیوانلو - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی دانشگاه فردوسی مشهد- دانشکده مهندسی
محمود فغفور مغربی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد دانشکده مهندسی گروه مهندسی عمران

رفتار سنجی سدها در دنیا از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در سدهای بزرگ دنیا ابزاربندی و رفتارسنجی به منظور کنترل ساخت، تضمین ایمنی و کاهش هزینه های اجرایی به عنوان بخش لاینکف از فرایند طراحی سدها می باشد. سد بتنی وزنی کمایستان در دشت جغتای در بخش شمال غربی استان خراسان در 14 کیلومتری شمال شرق شهر جغتای بر روی رودخانه کمایستان در پایین دست روستای زرقان احداث گردیده است. در مقاله حاضر سد وزنی کمتیستان با استفاده از مدل سه بعدی اجزای محدود مورد تحلیل استاتیکی قرار گرفته است. در این تحلیل بازهای ناشی از فشار آب پشت سد، فشار بالا برنده و وزن سد اعمال گردیده است. مقایسه نتایج از تحلیل در ترازهای مختلف سزح آب و اطلاعات حاصل از قرائت ابزارها در نقاط مختلف سد نشان می دهد که بیشترین تغییر مکان سد در راستای اعمال فشار آب (x) و در تراز نرمال از سطح آب در بلوک میانی سد به سمت پایین دست رخ داده است و بیشترین تغییر مکان قائم سد (y) ناحیه وسیعی از بلوک میانی سد تا تاج را در برگرفته است و در نهایت با بررسی نمودارهای مربووط به قرائتهای ابزار، تحلیل و ترازهای مختلف سطح آب مشخص می باشد که ابزارهایی که تغییر مکان در جهت قائم سد را نشان می دهند (y) اختلاف بسیار زیادی با نتایج تحلیلی دارند. البته این اختلاف برای تغییر مکانهای در راستای تاج سد (z) کمتر می باشد. همچنین ابزارهایی نظیر در زسنج ها 3DL، پاندرلهاPL و فشارسنج ها UM حساسیت زیادی به تغییرات سطح آب از خود نشان می دهند.

رفتا نگاری ، اجزاء محدود ، سد وزنی بتنی