افشین شریعت مهیمنی - استادیار دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت ایران
بهزاد فراشائی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی حمل و نقل، دانشکده عمران دانشگاه ع
سیدمحمدمهدی امیری پور - دانشجوی دکتری برنامه ریزی حمل و نقل، دانشکده عمران دانشگاه علم و صنع

ایجاد محدودیت تردد در ناحیه مرکزی شهرها امروزه به عنوان یک راهکار کنترل ترافیک در شهرهای بزرگ دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. این راهکار با توجه به محدودیتی که ایجاد می کند باعث ایجاد تغییراتی در تعداد و الگوی سفرهای شهری می گردد. مثلاً برخی سفرهای غیر ضروری حذف شده و برخی سفرها با مدهای جایگزین (عمومی) انجام می گیرند. افزایش تقاضای حمل و نقل عمومی یکی از اثراتی است که در نتیجه ایجاد محدودیت به وجود می آید. این افزایش از یک طرف به علت کاهش مطلوبیت وسایل نقلیه شخصی و از طرف دیگر به دلیل بهبود احتمالی مطلوبیت حمل و نقل عمومی در اثر کاهش تراکم ترافیک به وجود می آید. افزایش سهم حمل و نقل عمومی از سفرهای شهری همواره مورد توجه و مطلوب برنامه ریزان شهری بوده است. اما این افزایش خود باعث شلوغ شدن سرویسهای عمومی و در نتیجه کاهش مطلوبیت آن می گردد. لذا بازنگری و اصلاح سیستم حمل و نقل عمومی موجود با توجه به تقاضای جدید ضرورت می یابد. علاوه بر آن تغییر الگوی سفرها طراحان را بر آن می داردکه گستره خدمت رسانی سیستم حمل و نقل عمومی را تغییر دهند که خود نیاز به بازنگری در طراحی سیستم را بیان می دارد .در این مقاله با استفاده از مدلهای تفکیک سفرشهری و بررسی اثرات ایجاد محدوده طرح ترافیک بر الگوی سفرها اهمیت بازنگری و اصلاح سیستم حمل و نقل عمومی موجود مورد بررسی قرار گرفته است. بدین صورت که با فرض ثابت بودن سناریوهای کنترل محدوده، تقاضای جدید سیستم محاسبه شده و پس از ارائه شاخصهای ارزیابی و با استفاده از آنها میزان منطبق بودن سیستم وضع موجود با شرایط جدید بدست آمده است. این مقایسه بیانگر میزان ضرورت بازنگری و اصلاح در سیستم حمل و نقل عمومی پس از ایجاد محدوده طرح ترافیک به حساب می آید. این روش برروی یک شبکه فرضی بکارگیری شده و نتایج بدست آمده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.

طرح ترافیک، مدلهای تفکیک سفر لوجیت، طراحی شبکه اتوبوسرانی