مجید قلهکی - استادیار دانشگاه سمنان
بیژن یگانه - دانشجوی کارشناسی ارشد

در دو دهه گذشته سدهای متعددی در سـاختگاههای خـارج از بـستر اصـلی رودخانـه طراحـی و سـاخته شـده انـد . سـاخت سـد در ساختگاههای خارج از بستر اصلی رودخانه به دلایل متنوع فنی و اقتصادی مورد توجه طراحان سد قرار گرفته است . امکـان کـاهش در هزینه های سیستم ان حراف آب دوره ساخت و سرریز، و همچنین هزینه ریسکهای ناشی از خطـر سـیلاب در حـین سـاخت و در نتیجه کاهش قابل ملاحظه در زمان ساخت را می توان از اهم امتیازات این سدها دانست . علاوه بر موارد مذکور کاهش هزینه هـای خسارت مخزن، مسائل اجتماعی و زیست محیطی به همراه نسبت بالای سود به هزینه از دیگر دلایل طراحی اینگونه سدهاست . سد مخزنی در حال ساخت شیان یکی از این قبیل سدهاست کـه بـا توجـه بـه انتخـاب سـاختگاه مناسـب از نقطـه نظـر ژئـوتکنیکی، هیدرولوژی، هیدرولیک و ... از توجیه فنی و اقتصادی بالایی برخوردار است .

سد خارج از بستر رودخانه، سد مخزنی شیان، ارزیابی فنی و اقتصادی