علی سنایی راد - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه اراک
حمیدرضا صباء - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه تفرش
موسی ربیعی - کارشناس ارشد خاک و پی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

نشت آب در سدهای خاکی و نحوه کنترل آن ، اولین گام مؤثر و یکی از مهمترین مسائلی است که در طراحی سدهای خاکی مورد توجه خاص متخصصین امر قرار می گیرد . دانش و آگاهی از قوانین بنیادی نشت به متخصصین اجازه می دهد تا از بوجود آمدن مشکلات جدی در اثر نشت جلوگیری کرده و بهترین نوع سیستم کنترل نشت را انتخاب نمایند . تاکنون محققین و صاحبنظران مطالعات مؤثری در ارتباط با نشت و کنترل آن در سدهای خاکی انجام داده اند لیکن ، با توجه به اینکه هر سد دارای هندسه خاص خود می باشد معذالک آگاهی از تأثیر پارامترهای زیادی که در نشت آب دخالت دارند ، می تواند در رفع سریعتر مشکلات طراحی کمک شایانی بنماید . در این تحقیق از 39 مدل متفاوت استفاده شده و میزان نشت از آن محاسبه شده است . جهت آنالیز نشت و ساخت مدل های لازم ، از نرم افزار SEEP/W استفاده و روند تحلیل آنها توضیح داده شده است . در ساخت مدل سعی بر این بوده است که از اکثر روشهای کنترل و کاهش نشت استفاده شود و عوامل موثربرروش های کنترل نشت از قبیل(عمق ترانشه,عرض ترانشه,ضخامت پتوی رسی, عمق پرده آببند, ارتفاع زهکش,زاویه زهکش, ضخامت زهکش, حذف زهکش,تغییر در ساختمان سد از لحاظ مصالح,...)در نظر گرفته شود.عوامل فیزیکی و هندسی سد همانند نفوذ پذیری ، شیب بالا دست و پایین دست دامنه های سد مورد نظر قرار گرفته شده است . سد مورد مطالعه سد خاکی خورزن خمین می باشد ، که در استان مرکزی واقع شده است .