قربان علی روشنی - استادیار پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب گلستان
سهراب صادقی - مربی پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب گلستان

نقشه های حاصل خیزی برای شناسایی من ابع خاکی سودمند هستند . این نقـشه هـا مبنـای توصـیه هـای کـودی، پـایش تغییـرات تغذیه ای خاک و یکی از ابزارهای مهم برای پیش بینی کمبود یا سمیت عناصر غذایی در خاک می باشند . مقاله حاضر شامل بخشی از کارهای انجام شده از سال 1384 تاکنون بر روی پروژه تحقیقاتی " تهیه نقشه رقـومی پـراکنش جغرافیـایی عناصـر غذایی در خاک های زیر کشت گندم آبی در استان گلستان " است . منطقه مطالعاتی شامل اراضی زیر کـشت گنـدم آبـی و سطح کل این اراضی حدود 220 هزار هکتار م ی باشد . در فاصله زمانی یاد شده از سطح کل این اراضی نمونه بـرداری شـده است . نقشه های جغرافیایی 1 :50000 به 2200 شبکه با فواصل 1000 متری تقـسیم شـدند . بـه کمـک GPS از محـل تقـاطع خطوط شبکه نمونه مرکبصلیبی تهیه شده، خصوصیات فیزیکو - شیمیائی و میزان عناصرغذایی خاک اندازه گیری شـد ند . در موقع نمونه برداری برخی اطلاعات جانبی مانند ارتف اع منطقه، نـام مالـک، تـاریخ نمونـه بـرداری، کفیـت آب زیر زمینـی، آب گرفتگی، کشت قبلی و ... در کارت تشریح ثبت شدند و کلیه نمونـه هـا در آزمایـشگاه بخـش تحقیقـات خـاک و آب استان گلستان تجزیه شدند . پس از دریافت نتایج آزمایشگاهی برای هر سری از داده ها، یک لایه الکترونیکی سـاخته شـد و بعد از میان یابی نقطه ای پهنه بندی گردید . ناهمگنی داده ها در جهات مختلف بررسی و همبستگی مکانی داده ها نیـز ارزیـابی شد . با آنالی ز واریوگرام، تغییرات مکانی داده ها مطالعه گردید . با توجه به مجموع نتایج، واریوگرام هـر متغیـر بـرای انتخـآب مدل مناسب مورد استفاده قرار گرفت و از طریق میان یابی نقطه ای با تکنیک آماری کریجینگ نقشه متغیر مورد مطالعه تهیـه گردید

پراکنش جغرافیایی، کریجینگ، نقشه رقومی، عناصر غذایی