علی اصغر نجف پور - استادیار و عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دا
فرشته قاسم زاده - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ف
سیدمحمدرضا طیبان - دانشجوی کارشناسی رشته بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزش
حدیث یوسف زاده - کارشناس ارشد فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور تهرا

نیتراتیکی از مهمترین آلاینده هایی بوده که با توجه به حلالیت بسیار بالای آن، خارج کردن آن از آب فرآیندی بسیار پر هزینه محسوب می شود . بسیاری از رودخانه های دنیا، گرفتار مشکلات ناشی از تخلیه فاضلاب می باشند . تخلیه فاضلاب به داخل منابع آب موجب وقوع پدیده اتروفیکاسیون و از بین رفتن کیفیت آب در اثر رشد بیش از حد گیاهان و جلبکها می گردد . را ه های گوناگونی برای حذف نیترات مطرح شده است که اکثر آنها، پر هزینه و گران قیمت می باشند. با توجه به مطالب بیان شده استفاده از روش های بیولوژیکی و زیستی که کم هزینه تر هستند معقول به نظر می رسد . گیاهان آبزی برای رشد نیازمند حضور نیتروژن و نیترات می باشند و قادرند نیترات را جذب نمایند . عدسک آبی در خانواده Lemnaceae قرار دارد و جز گیاهان شناور آبزی است . مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان کارایی گیاه عدسک آبی درجذب نیترات از محیط آبی و نیز تعیین تاثیر غلظت نیترات بر میزان جذب نیترات توسط گیاه با کشت دادن گیاه در محیط حاوی مواد غذایی در محیط آزمایشگاه انجام گردیده و راندمان حذف برای آن به دست آمده است. به منظور بررسی اثر متقابل بین مدت زمان در معرض و غلظت نیت رات از آنالیز واریانس دوطرفه Anova استفاده گردید. براساسیافته های این مطالعه و نتایج این تحلیل، هر دو عامل بر میزان حذف نیترات موثر بودندR2=0.980 , Pvalue <0.0001 برای مقایسه بین اثر غلظت های مختلف نیترات و درصد حذف آن از محیط آبی از آنالیز توکی استفاده گردید، بر اساس نتایج این آنالیز هیچیک از 3 غلظت نیترات در نظر گرفته شده، درصد حذف برابر بایکدیگر نداشتند . با استفاده از همین روش آنالیز اثر زمان های مختلف در معرض گیاه بودن را با یکدیگر مقایسه نمودیم . با توجه به نتایج حاصل از آزمون توکی تا روز ششم می زان حذف نیترات تفاوت چندانی بایکدیگر ندارد اما از روز هشتم تفاوت معنی دار آماری با روز های قبل پیدا می کند و در روز های دهم و دوازدهم تفاوت معنی داری بین درصد حذف نیترات مشخص نگردید . میزان حذف نیترات در روز چهاردهم نیز با سایر روزها متفاوت است. ایین از محلول های آبی جذب نماید. اما ÷ بحث و نتی ج ه گیری : با توجه به نتایج این پژوهش گیاه عدسک ابی می تاوند نیترات را در غلظتهای با افزایش غلظت نیترات این جذب کاهش مییابد، در فاضلاب خانگی که غلظت نیترات کم است این گیاه قادر به حذف نیترات خواهد بود .

نیترات ، عدسک آبی ، جذب