بالابیگ نورمحمدی - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، فارغ التحصیل دوره عالی مدیریت اجرایی
محمد جبلی سینکی - مدیر عامل برنامه ریزی بنیاد شهید و امور ایثارگران

گروه قابل توجهی از ایثارگران مطابق آخرین تعاریف علمی از اختلال استرس پس از سانحه رنج می برند. علاوه بر جمعیت ایثارگران که آمار آنان بالغ بر 2/158/756 نفر می باشد، تعداد زیادی از شهروندان وساکنین غرب و جنوب کشور ایران نیز طی هشت سال دفاع مقدس در معرض حوادث تروماتیک قرار گرفته و هم اکنون در شرایط و با علایم خاص اختلالات PTSD در کنار ما و در شهرهای مختلف زندگی می کنند و از خدمات عمران ومسکن بنیاد شهید و امور ایثارگران و سایر منابع عمرانی و شهر سازی بهره مند می شوند. ولی آیا در ساخت و طراحی خانه ها، کوچه ها، خیابان ها، پارک ها و سازمان ها و محیط شهری برای پذیرش این گروه از ایثارگران تمهیدات لازم اندیشیده شده است؟ آیا جانبازی که شاهد حوادث تروماتیک بوده و یا آزاده ای که متحمل صحنه های دردناک جنگ و اسارت بوده و یا مادر شهیدی که با شنیدن خبر شهادت فرزند خود احتمال ابتلاء به اختلال PTSD دارند با طرح ها، نقاشی ها و ساختمان های موجود از آرامش و آسایش کافی برخوردارند؟ در بررسی منابع اعتباری و استراتژی ساخت مسکن بنیاد نسبت سهم خدمات از کل بودجه سال 1384 نشان می دهد که عمران و مسکن 4% از بودجه کل سالانه را تشکیل داده است. این سهم در سال 1385 به دلیل حذف سرفصل سایر منابع با رشد منفی 71% مواجه شده و به 1% بودجه کل بنیاد تقلیل پیدا کرده است. از سوی دیگر، جمعیت ایثارگران به صوررت میانگین از نظر سنی در دوره های میانسالی زندگی می کنند و اکثر والدین شهدا (93%) در سنین پیری و کهنسالی به سر می برند و در یک دوره ده ساله جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر از ایثارگران در دوره سنی پیری و سالمندی قرار می گیرند و این گروه از جامعه هدف نیز عموما از ضایعات مختلف جسمی و روانی رنج می برند ولی آیا منابع اعتباری، زیر ساخت ها، معماری ها و آرایه های شهری به چه میزان بر حسب نیازمندی ها، مشکلات و ارگونومی روحی ور وانی ایثارگران سالمند طراحی شده است؟ این مقاله سعی دارد با طرح مساله و مشکلات ایثارگران با ضایعات عصبی و روانی PTSD، به ارائه راهکارهای مناسب در زمینه تدوین استراتژی مناسب در معماری، شهرسازی و ساخت اماکن ایثارگران با ضایعات اختلال استرس پس از سانحه ردازت. ارائه راهکارهای مناسب در زمینه طراحی، مهندسی وساخت مسکن و پیرایش محیط زندگی آنان، نقاشی و آرایش محیط زندگی کار و محل تفریحات و اوقات فراغت و استفاده از سامانه های رنگی برای پیشگیری ، درمان و ارتقای بهداشت و روان جامه ایثارگران و علی الخصوص ایثارگران با ضایعات عصبی – روانی PTSD از مطالبی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

اعتبارات و بودجه ایثارگران ، مشکلات ، اختلال استرس پس از سانحه