محمدرضا رحمانیان - کارشناس شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس و دانشجوی دکتری مهندسی عمران - ساز
محمدعلی بنی هاشمی - عضو هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه تهران

رسوبگذاری در مخازن به عنوان یکی از مهمترین عوامل کاهش عمر مفید سدها سالهاست که توجه محققین فراوانی را به خود جلب نموده است . تاکنون مطالعات فراوانی در زمینه روشهای مختلف تجربی ،نیمه تجربی ومدلسازی تعیین حجم ونحوه ته نشست رسوبات در مخازن انجام شده که در کنار آنها مباحثی از جمله تغییرات وزن مخصوص رسوبات در اثر مرور زمان،ضریب به دام اف تادن رسوبات وپارامترهای موثردر آن تغییرات پروفیل طولی وعرضی کف مخزن خصوصا در نواحی نزدیک بدنه وهمچنین تاثیر جریان غلیظ مورد توجه ویژه قرار گرفته است .این مطالعات تاآنجاگسترش یافته که کشورهایی نظیر چین، هند،ژاپن،امریکا،رومانی وافریقای جنوبی تحقیقات جداگ انه ای رادراین زمینه انجام داده اندواغلب فرمول های خاصی رابرای حوضه های مختلف مخازن خود کالیبره نموده اند ] [1 .فرض تجربی تشکیل دلتا یا گوه رسوبی در مخازن از اولین پیش بینی های مکانیزم شکل گیری ته نشست رسوبات در مخازن می باشد .در این روش فرض می شود رسوبات به فرم یک دلتا یا گوه بزرگ با شیب عمومی خاص نسبت به شیب بست ر اولیه در مخزن ته نشین می شوندوهرچه رسوبگذاری در مخزن ادامه یابد دلتا یا گوه گسترش یافته و پیشانی دلتا به سمت سد حرکت خواهد کرد . فرمولهای گالای و ایوانز در سال 1989 برای تخمین حجم رسوبات سالیانه بر حسب دبی متوسط جریان با مطالعه بر روی مخازن برخی کشورهای آسیایی از جمله هند ونپال وپاکستان وفرمول مشهور سال 1997 روزبوم در زمینه تعیین حجم رسوبگذاری در مخازن t سال پس از بهره برداری بر حسب رسوبات 50 ساله برای مخازن حوضه افریقای جنوبی وسایر مطالعات با تاکید بیشتر بر نتایج تجربی ونیمه تجربی سایر محققین از جمله مواردی است که در این گفتار مورد بحث قرار خواهد گرفت ] [1 .در نهایت به مطالعه در زمینه وضعیت رسوبگذاری در مخزن سد استقلال در جنوب کشور با در نظر گرفتن نتایج هیدروگرافی سالهای مختلف پرداخته ووضعیت رسوبگذاری حجمی در این مخزن بر اساس نتایج هیدروگرافی سنوات مختلف با توجه به فرمولهای فوق الذکر بررسی می گردد

رسوبگذاری درمخازن – عمر مفید - سداستقلال -هیدروگرافی