حسین تقی پور - کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
احد ایازی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
علیرضا فانی - کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی-
ژاله میر عبدالباقی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

به منظور بررسی بهترین زمان و فاصله دفعات تلقیح مصنوعی بوقلمون ، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×2) با طرح پایه کام لا تصادفی با شش تیمار و 16 تکرار و 12 بلوک (هچ) بر روی 96 قطعه بوقلمون ماده هم سن انجام شد. فاکتور های مورد بررسی شامل فاکتور دفعات تلقیح در فواصل مختلف زمانی (هر هفته یک بار، دو هفته یک بار و سه هفته یک بار )، فاکتور زمان تلقیح شامل دو سطح تلقیح در ساعات شش و نه عصر و فاکتور رنگ (سیاه ، سفید ، طلایی و الوان ) بود. اسپرم گرفته شده پس از رقیق کردن( رقیق کننده شرکت IMV فرانسه) به نسبت یک به یک به میزان 0/05 میلی لیتر به هر قطعه از بوقلمون ماده هم رنگ خودش تلقیح گردید و تخم های تولید شده در طی یک دوره چهار ماهه هفته به هفته در دستگاه جوجه کشی قرار داده شدند . صفات درصد باروری و با نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از داده های جمع آوری شده نشان داد که میانگین درصد باروری 76/56% و متوسط درصد باروری در هر هفته یکبار 83/81%، دو هفته یک بار 78/86% و سه هفته یک بار 69/30% بدست آمد. بین هر هفته یک بار و دو هفته یک بار تلقیح ، تفاوتی وجود نداشت ولی بین هر هفته یک بار و دو هفته یک بار با سه هفته یک بار اختلاف معنی داری وجود داشت (0/01 > P) . از نظر درصد باروری بین بوقلمون های با رنگ های مختلف وزمان تلقیح اختلاف معنی داری وجود نداشت.

بوقلمون ، تلقیح مصنوعی، زمان تلقیح ، فاصله دفعات تلقیح ، درصد جوجه درآوری و درصد باروری