افشین تکدستان - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط زیست دانشگاه جندی شاپور اهواز
نعمت الله جعفرزاده - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط زیست دانشگاه جندی شاپور اهواز
مریم پازوکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگ

لجن فاضلاب محتوی بسیاری از مواد نامطلوب از جمله انواع زیادی از میکروارگانیسم های بیماریزا، مواد فسادپذیر و تخم انگلها بوده و رها کردن این ماده درمحیط منجر به اشاعة بیماریهای عفونی و تخریب محیط زیست خواهد شد . متخصصین محیط زیست لجن های فاضلاب را در شمار مواد زائد خطرناک طبقه بندی نموده اند و تثبیت آنها را قبل از دفع مورد تأکید قرار داده اند . فرایندهای تصفیه لجن از قبیل هضم هوازی می تواند مقدار زیادی از عوامل بیماریزای موجود در لجن را کاهش دهند . هضم هوازی بیشتر جهت تثبیت لجن ثانویه و یا مخلوطی از لجن اولیه و ثانویه بکار می رود . در این تحقیق به منظور بررسی کارایی هاضم هوازی در حذف عوامل بیماریزا و جامدات فرار موجود در لجن و همچنین مقایسة آن با استانداردهای پیشنهادی USEPA جهت استفادة مجدد در کشاورزی و دفع لجن ، پایلوتی از هاضم هوازی ناپیوسته در آزمایشگاه بهداشت محیط دانشکدة بهداشت اهواز تهیه شد و در آن لجن ثانویه حاصل از تصفیه خانة چنیبه اهواز به مدت 33 روز هوادهی شد و بعد از گذشت زمان ماند ، 1 ، 4 ، 8 ، 13 ، 26 و 33 روز از لجن درون هاضم مستقیماً نمونه برداری شده و جامدات فرار ، کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی آن اندازه گیری شد . این مطالعات نشان داد که میزان کاهش موارد فوق بعد از مدت زمان ماند 33 روز به ترتیب به 58/72 ، 92/44 و 97/14 درصد رسیده و درنتیجه لجن حاصل از هضم هوازی قادر به برآورد مقررات کاهش پاتوژن درکلاس A نمی باشد، اما قادر است مقررات کاهش پاتوژن درکلاس B را برآورده کند . از طرفی در زمان ماند کمتر از 8 روز هوادهی ، این سیستم مقررات کاهش جلب ناقلین که از طرف سازمان حفاظت محیط زیست امریکا پیشنهاد شده است را نیز برآورده کرد . میزان شاخص حجمی ) ) SVI لجن بعد از پایان هوادهی به 184 گرم بر میلی لیتر رسید که نشان دهنده قابلیت ته نشینی تقریباً مناسب لجن هضمن شده می باشد .

لجن فاضلاب ، هضم هوازی، جامدات فرار، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی ، جلب ناقلین