فاطمه ولی زاده - دانشجوی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
غلامحسین حق نیا - استاد دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
مهرنوش اسکندری - دانشجوی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد

لجن فاضلاب شهری امروزه به طور گسترده در زمین های کشاورزی استفاده می شود واز آنجا که مطالعات کمی در زمینه تاثیر کاربرد لجن فاضلاب شهری بر روی فعالیت های بیولوژیکی و آنزیمی خاک به ویژه در ایران صورت گرفته ، در این مطالعه تلاش شده است تا تاثیر غنی سازی لجن فاضلاب با دو عنصر نیتروژن و فسفر بر فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی خاک بررسی شود . تاثیر کاربرد لجن فاضلاب به مقادیر 0 ، 200 ، 350 تن در هکتار، نیتروژن در سه سطح 0 ، 170 و 250 کیلوگرم در هکتار خاک و فسفردردو سطوح 0 و 150 کیلو گرم در هکتار را بر روی فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی در یک خاک لوم رسی در دمای 25 درجه سانتیگراد و %70 ظرفیت نگهداری آب خاک در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل و سه تکرار مطالعه شد . نتایج نشان داد که با افزایش مقادیر لجن فاضلاب وافزایش میزان نیتروژن روند فعالیت آنزیمی طی دو مرحله متفاوت تغییر یافت . در مرحله ابتدایی تا دوره زمانی 30 روز روند افزایشی داشته و بعد از آن روند کاهشی مشاهده شده است . کاربرد فسفر نیز فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی را کاهش داد . مطالعه فلزات سنگین نشان داد که فراهمی عناصر سرب و روی در طول زمان افزایش یافت . به نظر می رسد که افزودن لجن فاضلاب فعالیت آنزیمی راافزایش داده و در ادامه توسط عوامل بیرونی فعالیت این آنزیم کنترل شده و کاهش یافته است .

لجن فاضلاب، نیتروژن، فسفر، فعالیت آنزیمی، فلزات سنگین