علی اصغر مجروحی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری- عضو هیات علمی گروه زیست شناسی

گونه ایرانی منوتیپیک Zhumeria majdae که با نام محلی مور خوش شناخته می شود اخیرا به عنوان یک گونه متعلق به یک جنس جدید بنام زومریا Zhumeria از تیره نعناع معرفی شده است. این گیاه از نظر پراکنش محدود به جنوب ایران و استان هرمزگان است. برگ های گیاه مورخوش سالیان متمادی است که به عنوان یک داروی شفا بخش برای درد معده و یک ضد عفونی کننده قوی مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق نوع و مقدار ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه مورخوش در مراحل رویشی و گلدهی که از منطقه حفاظت شده گنو واقع در 30 کیلومتری شمال بندر عباس جمع اوری شده بود از طریق تکنیک های GC و GC/MS مورد بررسی قرار گرفت. در اسانس مراحل رویشی و گلدهی به ترتیب تعداد 22 و 16 ترکیب شیمیایی شناسایی شد که 99/9 درصد حجم اسانسرا تشکیل می دهند یکی از ترکیبات مرحله گلدهی (کامفنول) در اسنس مرحله رویشی مشاهده نشد و پنج ترکیب آلفا فلاندرن پارا سایمن سیس لینا لول اکسید نرال و کاریوفیلن اکسید در اسانس مرحله گلدهی مشاهده نگردید. بازده اسانس در مراحل رویشی و گلدهی به ترتیب 7/5 و 9/3 درصد بود. دو ترتیب لینالول و کامفور جزو گروه ترکیبات اصلی تشکیل دهنده اسانس هستند و حدود 79 درصد از حجم اسانس را به خود اختصاص می دهند در حالیکه چهار ترکیب کامفن لیمونن آلف ترپینئول و میرسن جزء گروه ترکیبات با مقادیر کم کحسوب می شوند و مجموعاً حدود 5 درصد حجم کل اسانس را شامل می شوند.

اسانس- مورخوش- اندمیک- لینالول- کامفور