شاهرخ مالک - عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران
منوچهر صدوقی شبستری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

در معنای متداول و متعارف، سازههای فضاکار سازههایی هستند که متشکل از عناصر محوری مجزا با پیوندههای متعدد باشند. خصوصیات عمده این گونه سازهها هندسه و توپولوژی اعضا و نحوه انتقال بار به صورت سه بعدی بوده و شکل و شرایط خاص کرهها و المانها متمایز کننده آنها می باشد. در این تحقیق به بررسی امکان کاربرد و بهینه یابی فرم های مختلف سازه های فضاکار در پلها پرداخته شده است که برای این منظور از پلهای با طول پهنای مختلف 8 ،30 ،20 ،15 ، 40 و 60 متری و با دهانه ثابت 10 متر استفاده شده است. در این راستا از نرم افزار SAP جهت مدل کردن، تحلیل و طراحی پلهای فضاکار استفاده شده و مدلهای فضاکار با اشکال شبکه ای مختلف اعم از مستطیلی، مربعی، مثلثی و لوزی در دو لایه با فاصله قائم 1/5 متر از یکدیگر ساخته شده و تحت بارگذاری مرده بعلاوه بار کامیون 40 تنی در هر یک از مسیرهای عبور)شامل 3 مسیر عبور( تحلیل و طراحی گردیده و نهایتاً مقاطع فولادی مورد نیاز برای هر یک از مدلها بدست آمد که متعاقب آن به مقایسه وزنی مدلهای مختلف و انتخاب بهترین فرم شبکه فضاکار پرداخته شده است. در انتها با انترپولاسیون بین نتایج بدست آمده برای طول دهانه های مختلف، به ذکر روابطی جبری با درجات مختلف بسته به نحوه توزیع نتایج پرداخته شده است تا به واسطه آن بتوان فرم بهینه و یا فواصل بهینه و همچنین میزان مساحت مورد نیاز فولاد و محل قرار گیری آنها را برای تمامی پلهای فضاکار به صورت تقریبی تخمین زد.

سازه های فضاکار، سازه های پیش ساخته، فواصل عرضی به طولی، مسیر عبور، بهینه یابی، درونیابی عددی