خدیجه مسلمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاه
صمد امام قلی زاده - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
غلامحسین کرمی - دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

طبیعت پویای جریان آب های زیرزمینی در پاسخ به تنش های اقلیمی و انسانی و پیچیدگی سیستم آن و نیزداشتن فاکتورهای غیرخطی مرتباً در حال تغییر است. از آنجاییکه آب های زیرزمینی بزرگترین منبع آب قابل شرببرای انسان ها می باشند و تعادل میزان آب نیز در حال کاهش است، پیش بینی سطح آب زیرزمینی جهت برنامه ریزی و مدیریت آن کاری بسیار مهم می باشد. در سال های اخیر استفاده از سیستم های هوشمند برای برآورد پدیدهایهیدرولوژی و هیدروژئولوژی افزایش چشمگیری داشته است. هدف از تحقیق حاضر پیش بینی سطح آب زیرزمینی دشت بسطام با استفاده از سیستم های هوش مصنوعی و مقایسه این سیستم ها با هم میباشد. بدین منظور پتانسیلسیستم استنتاج تطبیقی عصبی فازی ) ANFIS ( و شبکه عصبی مصنوعی ) ANN ( در پیش بینی سطح آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گرفت. از دادهای ماهانه هواشناسی شامل دما، تبخیر، رطوبت نسبی و بارش و همچنین میزان برداشت ماهانه به عنوان ورودی، و سطح آب زیرزمینی به صورت ماهانه به عنوان خروجی روش های ANN و ANFISاستفاده شد. کارایی روش های مورد مقایسه، با استفاده از آماره های ریشه میانگین مجذور خطا ) RMSE ( و ضریب تعیین)همبستگی( ) R2 ( مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شبکه سیستم استنتاج تطبیقیعصبی فازی در مقایسه با شبکه عصبی مصنوعی پیش بینی دقیق تری از سطح آب زیرزمینی ارائه میدهد

کلمات کلیدی: سطح آب زیرزمینی، سیستم استنتاج تطبیقی عصبی فازی، شبکه عصبی مصنوعی، -دشت بسطام