امیر شریف یزدی - شرکت برق منطقه‎ای یزد
محمدحسین میرزازاده - شرکت توزیع برق استان یزد
محمدحسین ردایی - شرکت توزیع برق استان یزد

سهم روشنایی از کل مصرف الکتریسیته خصوصاً در پیک بار چشمگیر است، به عنوان مثال در ایران حدود 30% از کل انرژی مصرفی و حدود 45% تا 50% از توان پیک بار صرف تأمین روشنایی می‎شود. در دو دهه اخیر پس از ظهور لامپهای کم مصرف تعداد زیادی از دولتها و شرکتهای تأمین کننده انرژی الکتریکی، با مشاهده فاصله قابل ملاحظه هزینه احداث تأسیسات تولید و شبکه‎های برق‎رسانی و هزینه نسبتاً کم جایگزینی لامپهای رشته‎ای با لامپهای کم مصرف، 50% تا 96% از بهای لامپها را به صورت یارانه پرداخت نموده‎اند. در این مقاله با مقایسه فنی و اقتصادی لامپهای کم مصرف با بالاست الکترونیکی و لامپهای معمولی نشان داده می‎شود با جایگزینی رایگان لامپهای مذکور می‎توان با هزینه احداث KW 1 نیروگاه و شبکه، حدود KW 26 از ظرفیت نامی تولید و KW 16 از ظرفیت شبکه را آزاد کرد. بنابراین حدود MW 4500 از ظرفیت نامی تولید و MW 3000 از ظرفیت شبکه را با هزینه احداث تنها MW 180 می‎توان آزاد کرد. ارزش ظرفیت آزاد شده حدود 3/3 میلیارد دلار و هزینه جایگزینی 160 میلیون دلار (حدود 20 مرتبه کمتر) است. اگرچه ممکن است جایگزینی رایگان از برخی جنبه‎های اجتماعی و فرهنگی مصلحت نباشد، اما محاسبات این مقاله نشان می‎دهد که از نظر اقتصادی حتی در صورت جایگزینی رایگان لامپهای کم مصرف، منافع ملی قابل ملاحظه‎ای عاید کشور می‎شود، بنابراین روش‎های نزدیک به جایگزینی رایگان [و مطابق با مصلحتهای جایگزینی] کاملاً مقرون به صرفه‎اند.

لامپ کم مصرف، هزینه، روشنایی، آزادسازی ظرفیت