داریوش وافی - کارشناس موسسه مطالعات بین المللی انرژی

این مقاله به بررسی وضعیت مصرف انرژی در سه بخش صنعت، حمل و نقل و ک شاورزی و مح اسبه شـاخـص های ش ـدت مصرف انرژی، سهم مصرف انرژی در اقتصاد، کشش نقطه ای انرژی و ... طـی د وره ۹۷ - ۰۵۳۱ می پردازد . همچنین بر اساس آمارهای موجود و با استفاده از تابع تولید، کشش نهاده ای و قیمتی برای بخش صنعت محاسبه گردیده است . روند کلی شاخص شدت مصرف انرژی درس ه بخش مورد بررسی ( صنعت، کشا ورزی، حمل و نقل ) صعودی بوده ولذا طی دوره مورد بررسی کار آئی انرژی کاهش یافته است . بطو ر مشابه شاخص کشش نقطه ای انرژی که درصد تغییر در رشد سالانه ا نرژی را در ازای درصد تغییر د ر ارزش افزوده بخش نشان می دهد برای اکثر سال ها بزرگتر از یک بوده که در مجموع حاکی از نزولی بودن بهره وری انرژی در بخش های مختلف اقتصادی در سه دهه اخیر است . تخمین تابع تولید برای بخش صنعت در ایران که در آن انرژی در کنار کار و سر مایه به عنوان یک نهاده وارد گ ردیده است برای دوره - ۷۴۳۱ نتایج زیر را به دست داده است . کشش نهاده ای انرژی : ۷۷ / ۰ ، کشش قیمت ی انرژی : ۴ / ۰ - و کشش تولیدی انرژی : ۸ / ۰ هم چنان که ملاحظه می شود تأثیر انرژی به عنوان یک نهاده بر تولید در بخش صنعت برابر با ۷۷ / ۰ می باشد و نشانگر آن است که با فرض ثابت بودن سایر شرایط در ازای یک درصد تغییر در مصرف انرژی ، ار زش افزوده بخش صنعت به میزان ۷۷ / ۰ درصد تغییر خواهد کرد . همچنین کشش قیمتی انرژی در بخش صنعت برابر ۴ / ۰ - تخم ین زده شده است و نشانگر آن است که در ازای یک درصد تغییر د ر قیمت انرژی، مصر ف آن در بخش صنعت به میزان ۴ / ۰ - در صد تغییر خواهد کرد که حاکی از بی کشش بودن آن می باشد و گویای آن است که تغییرات پایین قیمت انرژی به تنهایی نمی تواند تأثیر قابل توجهی در میزان مصرف آن در بخش صنعت داشته باشد ( مگر در سطح افزایش های بالا و با فرض ثابت بودن قیمت سایر عوامل و اعمال سیاست های تبعیض قیمت برای انتقال مصرف از یک سوخت یا نهاده به سـمت یک سـوخت یا نهاده دیگر ).

انر ژی، شدت مصرف انرژی، کش ـش نقطه ای، تاب ع تولید، کشش نهاده ای، کشش قیمتی