افشین جنت رستمی - دانشجوی کارشناس ارشد ، گروه مهندسی شیمی ، دانشگاه تهران
منوچهر حقیقی - استادیار گروه مهندسی شیمی ، دانشکده فنی، دانشگاه تهران
کاظم فولادی حسین آباد - دانشجوی دکتری گروه مهندسی شیمی، دانشگاه تهران

در این پروژه مخزن گازی سراجه قم با استفاده از شبیه سازی کامپیوتر جهت ذخیره سازی گاز مورد مطالعه قرارگرفته است. تعداد 8 حلقه چاه در این میدان حفر شده است چاههای 3و2و5 دارای تاریخجه تولید می باشند و در حال حاضر تنها چاه تولیدی میدان چاه 2 میباشد. این میدان جهت تامین نیاز گاز مصرفی تهران در زمستان که تقاضای مصرف بالاست تحت پروژه ذخیره سازی گاز قرار گرفته است. برای این هدف طبق پیش بینی های شبیه سازی ابتدا به کمک تعداد 6 حلقه افقی جدید و 3 حلقه چاه موجود (2،3،8) فشار مخزن به فشار تزریق (165 بار) رسیده و سپس طی مدت 6 ماه در دوره گرما تزریق به میدان صورت می گیرد و به مدت 5 ماه در دوره سرما جهت برطرف کردن نیاز مردم تولید صورت می گیرد. ابتدا اطلاعات مورد نیاز شامل زمین شناسی، پتروفیزیک، حفاری و تکمیل، خصوصیات سنگ مخزن، خواص pvt سیال و اطلاعات تولید جمع آوری شدند و تحلیل های لازم جهت تعیین مشخصات مخزن بر روری آنها صورت گرفت. از آنجایکه با استفاده از نتایج آزمایشهای PVT و رگرسیون بدست آمده مخزن از نوع گاز میعانی می باشد، از مدل «ترکیبی» برای شبیه سازی آن استفاده شد. بدین منظور نرم افزار سه بعدی ترکیبی GEM مورد استفاده قرار گرفت. مخزن مورد مطالعه از نظر ساختار زمین شناسی جزء مخازن کربناته شکافدار محسوب می شود. از این جهت برای سیستم شکستگی مخزن از مدل «تخلخل دو گانه» استفاده شد. پس از اینکه مدل زمین شناسی ساخته شد. متناسب باساختار زمین شناسی آن شبکه بندی گردید و اطلاعات لازم وارد مدل شدند. پس از تکمیل مدل، به منظور تطابق تاریخچه، مدل به دفعات متعدد به اجرا گذاشته شد و با تصحیح برخی از فرضیات انجام شده و تغییر تعدادی از پارامترهای مجاز، تطابق تاریخچه انجام گرفت. با حصول اطمینان از تعریف صحیح مخزن در مدل، عملکرد مخزن با تعریف سناریوی تخلیه و در ادامه چرخه های تزریق و تولید مورد ارزیابی قرار گرفت. دوره تخلیه 4 سال و 6 ماه طول کشید و ضریب بازیافت نهایی گاز و معیانات گازی بترتیب 65و40 درصد بدست آمد میزان گاز ذخیره شده در هر سیکل حدود 1 میلیارد متر مکعب می باشد که از میادین دیگر در طی دوره 6 ماهه گرما در این میدان ذخیره می گردد. میزان میعانات مخزن پس از هر دوره تزریق کاهش و پس از هر دوره تولید افزایش می یابد. ولی روند کلی میعانات سیر نزولی را دارد

شبیه سازی کامپیوتر- گاز موثر- سیکل تزریق و تولید