سعید ساعتی عصر - تحقیق و توسعه پالایشگاه تبریز
حسین آتشی - دانشگاه سیستان و بلوچستان
صمد شهری - تحقیق و توسعه پالایشگاه تبریز

هدف تولید کاتالیست مناسب جهت تصفیه گازهای آلاینده خروجی از منابع مختلف از قبیل کوره ها، که از طریق احتراق سوختهای فسیلی و یامخلوط هیدروکربوری عوامل آلاینده CO , NO2, SO2 را به اتمسفر انتشار می دهند، می باشد. کاتالیست تولید شده قادر است در قالب مبدل کاتالیستی (Converter Catalytic) عناصر گازی CO, NO2, SO2 را در حضور یک گاز احیا کننده مناسب از قبیل NH3, CO, H2 به ترکیبات بی اثر گوگرد، ازت و دی اکسید کربن تبدیل نماید. کاتالیست مورد استفاده در این خصوص از نوع کبالت لانتانیم (LaCoO3) می باشد که با پیروی از یک متدولوژی مناسب در آزمایشگاه تجریه شرکت پالایش نفت تبریز تولید گردیده است. مواد اولیه بر اساس وجود عوامل تجزیه شونده در حین عمل تکلیس (Calcination) انتخاب شده است و دماهای عملیات تکلیس نیز بر پایه دمای Tamman می باشد. بر این اساس مواد اولیه کاتالیست بحالت نیترات و آبدار مورد استفاده قرار گرفته و با توجه به در دسترس نبودن نیترات لانتانیم از اکسید لانتامیم جهت تولید حالت نیترات آن استفاده شده است. در مرحله نخست فرایند مواد اولیه کاتالیست شامل نیترات کبالت آبدار و نیترات لانتانیم آبدار به نسبت های مولی مساوی با هم مخلوط شده و در مرحله دوم در دو دمای بالا وپایین دمای Tamman مورد عمل تکلیس قرار گرفته است. جهت تعیین ساختار مولکولی نیترات لانتانیم و کاتالیست تولید شده از آنالیز XRD بهره گرفته شده است. نتایج آزمایشهای XRD نشان داد که نیترات لانتانیم تولید شده شش آبه و دارای ساختمان کریستالی از نوع Triclinic و محصول کاتالیست نیز از نوع LaCoO3 با ساختار کاملاً کریستالی می باشد. در مجموعه شواهد موجود من جمله آنالیز XRD نشان داد که فرایند تولید کاتالیست موفقیت امیز بوده است.

کبالتات لانتانیم ، مبدل کاتالیستی ، دی اکسید گوگرد ، اکسیدهای نیتروژن ، منوکسید کربن