صدیقه اسدی نژاد - شرکت ملی صنایع مس ایران ( رفسنجان، مجتمع مس سرچشمه، مرکز تحقیق و توسعه
حسین یوزباشی زاده - دانشگاه صنعتی شریف
پیمان ابروان - شرکت ملی صنایع مس ایران ( رفسنجان، مجتمع مس سرچشمه، امور خدمات مدیریت

نظر به وجود عنصر نیکل در سنگ معدن مجتمع مس سرچشمه، وضعیت این عنصر از نظر نوع ترکیبات و نیز حضور آن در شبکه سایر ترکیبات موجود و بطور کلی رفتار و انتقال این عنصر در حین فرایند تولید مس در مجتمع مس سرچشمه بررسی گردید . با توجه به مقدار متوسط 1/2 ppm نیکل در سنگ معدن موجود و تناژ برداشت حدود ۰۰۰۸۳تن سنگ معدن در روز، روزانه حدود ۵۴کیلوگرم نیکل همراه با مس از معدن استخراج می گردد . نظر به تحقیقات گذشته، بسته به مقدار کمی نیکل در سنگ معدن اولیه و مقدار آن در مراحل مختلف تصفیه حرارتی ( ذوب ) و تصفیه الکتریکی ( پالایشگاه ) ، رفتار و حضور این عنصر در ترکیب محصولات هر مرحله متفاوت می باشد . با توجه به مقدار نیکل در مراحل تصفیه حرارتی در مجتمع مس سرچشمه، بررسی ها نشان داده بود که این عنصر بصورت ترکیبات سولفیدی در کنسانتره و دیگر محصولات مرحله ذوب مس، حضور دارد و از مرحله تبدیل به بعد بصورت عنصر جانشینی بجای مس در ترکیبات وارد می شود . میزان نیکل در مس آندی نشان داده است که حضور آن بصورت محلول جامد در زمینه مس آندی می باشد . نظر به مقدار این عنصر در مراحل تصفیه الکتریکی در مجتمع مس سرچشمه، پس از بررسی و انجام آنالیزهای مربوطه مشخص شد که بیش از ۷۹ ٪ از نیکل موجود در مس آندی بصورت سولفات نیکل در الکترولیت حل شده و مابقی آن بشکل رسوب های NiSO4,nH2O و (Cu,Ni)SO4,5H2O و همچنین فاز اکسیدی Complex با عناصر Cu,Ag,As,Se,Ni,S ظاهر می شود

نیکل، پالایش مس،الکترولیز مس، متالورژی، مینرالوژی، انتقال نیکل