سیدرضا هاشمی نسب زواره - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده فنی و مهندسی، گروه تحقیقاتی نفت، گاز و تر
محسن وفایی سفتی - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده فنی و مهندسی، بخش مهندسی شیمی
حسن نادری - پژوهشگاه صنعت نفت

پدیده تشکیل رسوب واکس بر روی سطح داخل خطوط انتقال نفت خام در اثر کاهش دمای دیواره لوله به زیر دمای ابری شدن نفت خام اتفاق می افتد.روشهای مختلف جلوگیری و ترمیم مشکلات ناشی از واکس در خطوط لوله شامل توپک رانی، تزریق مواد شیمیایی، عایق حرارتی و افزایش دما می باشد. با افزایش زمان تولید از چاههای نفتی تغییرات کیفیت نفت در اثر افزایش اجزاء سنگین، کاهش فشار مخزن و کاهش سرعت جریان سبب افزایش زمان ماند در خطوط لوله و در نتیجه فرصت بهتر جهت تشکیل رسوب واکس می گردد. در این تحقیق از چهار نوع نفت خام(B, C, D, E) مربوط به مخازن ایران، جهت مطالعه عوامل موثر تشکیل رسوب واکس در خطوط لوله استفاده گردید. نمونه نفتهای مورد استفاده دارای درصد وزنی واکس در محدوده ٢ الی ٣ درصد می باشند. نتیجه تحقیقات نشان دادکه اختلاف دمای سیال و دیواره لوله مهمترین عامل بر روی میزان رسوب می باشد. افزایش دبی سیال سبب خارج شدن بیشتر واکس از سیال می شود ولی امکان رسوب گذاری بر روی لوله را کاهش می دهد. مشخصات فیزیکی سیال نمی تواند به تنهایی بیانگر مقدار رسوب باشد و نیز میزان رسوب بستگی به شرایط عملیاتی دارد. مسئله رسوب در لوله تنها به رسوب واکس ختم نمی شود بلکه باید رسوب را از دید کلی و با توجه به کلیه اجزای نفت بررسی کرد.

رسوب واکس- خطوط لوله- سیستم آزمایشگاهی- تغییرات فشار و دما