مصطفی وفایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی،دا نشکده فنی دانشگاه تهران، تهرا
محمدعلی موسویان - عضو هیئت علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران
اکبر ملک پور - عضو هیئت علمی سازمان انرژی اتمی ایران
سیدجواد احمدی - عضو هیئت علمی سازمان انرژی اتمی ایران

در صنایع شمیایی قسمت بزرگی از انرژی صرف جداسازی، تغلیظ و مر احل خالص سازی می شود .به همین دلیل کارهای قابل توجهی جهت بهبود فرآیندهای سنّتی و توسعة تکنولوژیهای صرفه جویی در مصرف انرژی بخصوص برای جداسازی اجزایی که خواص شیمی فیزیکی یکسان دارند انجام گردیده است .از جمله این موارد می توان به جداسازی ایزومرهای زایلن توسط غشاء اشاره نمود که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است .در این تحقیق برای جداسازی پارا زایلن از دیگر ایزومرهای زایلن از غشاءzsm -5 سنتز شده بر روی پایة آلفا آلومینا که توسط روش هیدرو ترمال تهیه گردید، استفاده شد . در ابتدا نفوذ مخلوط تک جزئی پارا زایلن،اور تو زایلن و متا زایلن و سپس نفوذ مخلوط دوجزئی هم مولار پارا/ متا زایلن و پارا / اورتو زایلن و در آخر نفوذ مخلوط سه جزئی پارا / اورتو/ متا زایلن مورد بررسی قرار گرفت . نفوذ مخلوط های تک جزئی به این علّت انجام می گیرد که علاوه بر مقایسة تقریبی نفوذ تک تک ایزومره ای زایلن،اثر جذب رقابتی نیز در نفوذ های دوگانه بررسی شود .قابل ذکر است که آزمایشات نفوذ دو جزئی و سه جزئی به منظور بررسی اثر دما بر روی عملیات تراوش تبخیری در دو دمای 55c , 25c صورت گرفت .طبق نتایج بدست آمده پارا زایلن نسبت به دوایزومر دیگر در آزمایشات تک ج زئی ،نفوذ بیشتری از خود نشان داده و چنین استنباط می شود که توسط چنین غشائی می توان ایزومرهای زایلن را بطور نسبی جدا نمود .البته این مقدار در آزمایشات دو جزئی و سه جزئی کمتر شده ولی همچنان بیشتر از فلاکس های عبور متا زایلن و اورتو زایلن است .احتمالا جذب سطح ی مولکولهای متا زایلن و اورتو زایلن در داخل منافذ غشاء و بستن این منافذ توسط آنها باعث کاهش فلاکس های عبور گردیده است.

تراوش تبخیری- غشاء زئولیتی - MFI - جداسازی ایزومرهای زایلن