یوسف عباسپور گیلانده - استادیار گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی آهنی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی ، دانشگاه
ولی رسولی شربیانی - مربی، گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ا
عزت اله عسکری اصلی ارده - استادیار گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

فشردگی خاک یکی از مسایل و مشکلات جدی بسیاری از خاک هاه در نقاط مختلف دنیااست. به علت تغییر شرایط رطوبتی خاک با زمان، تعیین نقشه های فشردگی خاک نیازمند سیستم های نمونه برداری سریع است معیارها و روشهای مختلفی به منظور مشخص نمودن فشردگی خاک در داخل یک خاک زراعی وجود دارد که از این جمله می توان به شاخص رنگ خاک، اندازه گیری جرم مخصوص ظاهری، رادارهای نفوذکننده در داخل زمین و اندازه گیری شاخص مخروطی خاک اشاره کرد. در بین این روشها، از آنجا که نفوذ سنجهای مخروطی داده های نسبتا دقیقی را بر اساس فشردگی خاک ارایه می کنند و همچنین کارکردن با آنها راحت می باشد بسیار مورد پذیرش می باشند. در همین راستا نفوذ سنج مخروط پشت تراکتوری مجهز به میله های نفوذ چندگانه با قابلیت اندازه گیری مقایر شاخص مخروطی خاک در ردیفهای محصول با فاصله متغیر طراحی و ساخته شد. دستگاه نفوذ سنج مجهز به میله های چندگانه از سه بخش مکانیکی، هیدرولیکی و الکترونیکی تشکیل شده و قادر است پارامتر مقاومت خاک را تا عمق 45 سانتی متر اندازه گیری نماید از استاندارد ASAE به منظور طراحی محور و مخروط نفوذ سنج استفاده گردید. توسط یک دیتالاگر مدل DT800 ، اطلاعات به دست آمده از حسگرهای عمق نفوذ و نیرو را جمع آوری شده و به کامپیوتر متصل به آن انتقال می دهد بمنظور ارزیابی عملکرد دستگاه نفوذ سنج، اندازه گیری شاخص مخروطی خاک در دو شرایط مختلف خاک مزرعه ای ( شخم خورده و کلشی) و در دو سطح رطوبتی ( قبل و بعد از آبیاری) انجام شده و داده های به دست آمده با داده های یک نفوذ سنج دستی در همان شرایط آزمایش در پانزده عمق مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که همبستگی قابل توجهی بین داده های شاخص مخروطی نفوذ سنج دستی و تراکتوری وجود دارد بطوریکه مقادیر ضریب همبستگی به ترتیب برابر با R2=0/94و R2=0/96 به ترتیب برای زمین شخم خورده و کلشی به دست آمد. مقایسه میانگین هاه با استفاده از آزمون t نشان داد که بین داده های شاخص مخروطی دستگاه نفوذ سنجی تراکتوری و دستی در زمین کلشی و در زمین شخم خورده در سطح احتمال 5% اختلاف معنی داری وجود نداشت. بنابراین نفوذ سنجی تراکتوری بطور مطمئنی می تواند جهت اندازه گیری مقاومت نفوذ خاک استفاده شود.

فشردگی خاک، نفوذ سنج مخروطی پشت تراکتوری، مقاومت خاک، شاخص مخروطی