مرتضی بهروزی فر - عضو هیئت علمی موسسه (پژوهشکده) مطالعات بین المللی انرژی (وزارت نفت) و س
سامیه کوکبی - کارشناس موسسه (پژوهشکده) مطالعات بین المللی انرژی (وزارت نفت) و دبیر تح

ماهیت فیزیکی گاز طبیعی، انتقال آن را بر خلاف نفت خام و فرآورده های نفتی با مشکل اساسی مواجه می نماید و انتقال آن توسط خطوط لوله نیز در مسافت های بعید، غیر اقتصادی و بسیار هزینه بر می باشد. در این راستا انتقال گاز طبیعی به صورت LNG به مناطق بسیار دور، راه حلی است که در مقابل دارندگان این منبع انرژی گسترده شده است. از سال 1964 که الجزایر اولین محموله LNG خود را صادر نمود و بعنوان اولیه صادر کننده LNG دنیا مطرح شد، جهان شدیدا دستخوش تغییر شده و با توجه به مسائل پیش آمده بخصوص مسائل مربوط به جهانی شدن اقتصاد، بنظر می رسد که دنیا با چنان شدتی دچار تغییر شده که برای تجارت انرژی در کل و برای LNG بطور اخص، الزامات عمده ای را می طلبد. به هر حال، با توجه به تمامی برآوردها، رشد تقاضای LNG طی سالیان آتی ادامه خواهد داشت و هرچند تجارت این حامل انرژی در سال 2005 به 13 کشور تولید کننده و 15 کشور مصرف کننده محدود می شد، تا 10 سال آینده ، 11 کشور دیگر (از جمله ایران) با پروژه های جدید صادراتی، به لیست صادر کنندگان و نیز 18 کشور به جرگه وارد کنندگان این محصول، اضافه خواهند شد. جمهوری اسلامی ایرا با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک خود و نیز با وجود دارا بودن دومین ذخائر گاز طبیعی جهان، نمی تواند به ورود به باشگاه صادر کنندگان گاز جهان و نیز به عرصه LNG نیندیشد. در این میان، مصرف کنندگان عمده LNG جهان در سه گروه آسیا، اروپا و آمریکا تقسیم بندی می شوند و جمهوری اسلامی ایران از نظر جغرافیایی در میانه این سه بازار بگونه ای قرار گرفته که آسیا و آسیای جنوب شرقی در یک طرف و اروپا و آمریکا در طرف دیگر آن واقع شده اند و ایران از پتانسیل بسیار بالایی برای فروش LNG به تمامی این بازارها برخوردار می باشد. با توجه به برنامه های در دست اقدام وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران، قرار است که فازهای 11 تا 14 پارس جنوبی به تولید LNG اختصاص یابد و پیش بینی می شود که سالیانه حدود 35 میلیون تن از این محل LNG تولید شود. در این مقاله بدنبال آن خواهیم بود که پس از بررسی و ارائه چشم اندازهای معتبر موجود بازار جهانی گاز طبیعی تا سال 2030، جایگاه ایرا ن را در این بازار بررسی نمائیم و سپس به بررسی بازار LNG و چشم اندازهای آن خواهیم پرداخت و با توجه به برنامه های وزارت نفت در مورد ایجاد و توسعه صنعت LNG در ایران، جایگاه ایران در این صنعت و نیز بازارهای بالقوه LNG ایران، مورد کنکاش قرار خواهد گرفت.

بازار جهانی گاز ، LNG ، محیط زیست ، انتقال گاز طبیعی