مهسا واعظ تهرانی - دانشجوی رشته کارشناسی ارشد آبیاری و تاسیسات ،گروه مهندسی آب، دانشگاه
مهدی جعفری باری - کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام آذربایجان غرب
سمیرا مهمان روش - دانشجوی دوره کارشناسی مهندسی آب - دانشگاه ارومیه
نرمک رحمانی - دانشجوی دوره کارشناسی مهندسی آب - دانشگاه ارومیه

آلودگی آب یکی از مسائل و مشکلاتی است که امروزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اینکه رودخانه ها منابع حیاتی آب شیرین جهت استفاده در امورکشاورزی، شرب وصنعت به شمار می روند، هر گونه معضل آلودگی در رودخانه ها قابل تعمق و بررسی خواهد بود. یکی از منابع آلودگی در رودخانه ها، تخلیه پساب حاصل از مزارع پرورش ماهی است که سبب کاهش کیفیت آب رودخانه ها جهت استفاده در مزارع کشاورزی، مشکلات تصفیه آب شرب وغیره گردیده است. در این تحقیق پس از بررسی علل مختلف آلودگی در رودخانه ها به آلودگی ناشی از آب رودخانه بادین آباد در نزدیکی پیرانشهر واقع در حوزه آبریز زاب اشاره خواهد شد که درنتیجه تخلیه پساب حاصل از مجتمع 400 تنی پرورش ماهیان سردآبی (جهت ایجاد اشتغال برای نیروهای بومی) حاصل شده است. برای جلوگیری از تخلیه پساب مزارع پرورش ماهی تمهیداتی در نظر گرفته شده است. در فصول گرم سال با افزایش دمای هوا که مصادف با فصل زراعی است، فعالیت ماهی افزایش یافته و بیشترین آلودگی را خواهد داشت، بنابراین سعی شده است که با انتخاب مناسب موقعیت مجتمع، کل پساب خروجی به اراضی دشت پیرانشهر در طرفین رودخانه بادین آباد هدایت شده و مابقی نیز به صورت پمپاژ آبیاری خواهد شد. در نتیجه تخلیه به رودخانه در این فصل صورت نمی گیرد . در فصل غیر زراعی نیز با کاهش فعالیت ماهی ها با قرار دادن حوضچه رسوب گیر در کنار مزارع پرورش ماهی ، فضولات و پس مانده ها، رسوب شده و از ورود به رودخانه ممانعت می شود. رسوبات جمع شده در حوضچه نیز به حوضچه کوچکتری منتقل شده و پس از خشک شدن به عنوان کود مصرف می شود. این تحقیق می تواند در جلوگیری از آلودگی رودخانه ها ناشی از مزارع پرورش ماهی مورد استفاده قرار گیرد.

آلودگی ، رودخانه ، پرورش ماهیان سرد آبی ، پساب ، رسوب گیر