نریمان نوری
یعقوب لاسمی - گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم تهران

سازند قم در شرق سمنان شامل تناوبی از لایه های آهکی و مارنهای رنگین است که در بخشهای میانی و پایین ستون چینه شناسی آن لایه های تبخیری (گچ و انیدریت) وجود دارد. مرز پایین آن به صورت هم شیب و تدریجی با سازند قرمز پایینی است. مرز بالایی آن نیز با سازند قرمز بالایی به صورت ناپیوستگی فرسایشی است. سن سازند قم در این ناحیه با توجه به وجود فرامینی فرهای شاخص آن آکیتانین و بورد گالین تعیین شده است (نوری، 1376) مطالعه صحرایی و میکروسکپی منجر به شناسایی رخساره های مختلف مربوط به چهار کمربند محیطی شامل پهنه جزر و مدی ، لاگون ، سد بیوکلاستی و ریفی و کمربند جلوی سد کربناته گردیده است. رخساره ها و محیط های رسوبی آنها بیانگر وجود یک پلاتفرم کربناته نوع شلف در زمان تشکیل سازند قم درمنطقه مورد مطالعه است. تغییرات عمودی رخساره ها وبررسی چینه شناسی توالیهای سازند قم در منطقه مورد مطالعه نشانگر وجود دو سیکل عمده پس رونده دسته سوم (Sequence) است که با سکانس های جهانی مطابقت دارد.