صولت عطالو - کارشناس ارشد معدن مس سونگون اهر
عبدالمجید یعقوب پور - استاد دانشگاه تربیت معلم تهران
محمود مهر پوتو - سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

برای تمیز نمونه های حاوی مقادیر نابهنجار از مقادیر عادی که وظیفه اصلی اکتشافات ژئوشیمیایی است، روش های متعددی وجود دارد و برای این منظور، یک روش استاندارد معین و مشخص به کار نمی رود. استفاده از هر روش به اهداف اکتشافی، تعداد و مقادیر داده ها، میزان شناخت از منطقه مورد مطالعه، شدت کانه زایی و عوامل اقتصادی بستگی دارد. برخی از روش های موجود عبارتند از: مقایسه با اطلاعات متون علمی، استفاده از اطلاعات مشابه قبلی، استفاده از نمودارهای ترسیمی فراوانی، محاسبه میانگین و اضافه کردن 2 یا 3 برابر مقدار انحراف معیار و روش EDA. برخلاف یک روش آماری و ژئوشیمیایی، استفاده از چند روش محاسباتی، افزون بر تفسیر درست و انتخاب روش مناسب، امکان از دست دادن بعضی از بی هنجاری ها را از بین می برد. همچنین روش های مختلف در کنار هم نقاط ضعف همدیگر را در آشکار ساختن محدوده بی هنجاری رفع می کند. بنابراین در ژئوشیمی اکتشافی، باید از روش های مختلف تشخیص بی هنجاری کمک گرفت). همچنین به عقیده (1998) Yusta وجود روش های گوناگون برای تشخیص آنومالی در منابع علمی، ژئوشیمیست ها را قادر ساخته تا در بررسی ها از روش های مناسب استفاده کنند و در ارزیابی داده های ژئوشیمیایی با چند روش در انتخاب مناسب ترین روش تصمیم عاقلانه بگیریند. در اینجا روش مفید و مطمئن ( Exploratory Data Analysis (EDAمعرفی می شود.