بابک خردمند - مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران
محسن پور کرمانی - استاد دانشگاه شهید بهشتی
محسن هدایتی - شرکت مهندسی مشاور دز آب

کانالهای آبرفتی از عوارضی می باشند که نسبت به تغییرات دبی رودخانه و نیز اختصاصات بار رسوبی آن بسیار حساس بوده و بسیاری از تغییراتی که در طول زمان در مورفولوژی کانال روی می دهد، می توانند با تغییرات مذکور مرتبط باشند. تغییر شکلهای کانال رودها را می توان به صورتهای مختلفی مشاهده کرد ولیکن معمولاً اولین اثر به طور محلی در کاهش و یا افزایش شیب بستر کانال و یا انحراف و یا انقطاع کانال، حفر بستر و یا رسوبگذاری نمایان می شود. در بسیاری از مواقع، تفکیک اثرات ناشی از حرکات تکتونیکی فعال، از اثرات ناشی از تغییرات دبی رودخانه و اختصاصات بار رسوبی آن ( بر اثر سیلابها و ...) بر روی موفولوژی کانال، امری بسیار دشوار می باشد ولیکن باید به این موضوع تأکید کنیم که فقط با استفاده از یک شاهد نباید در مورد فعال بودن منطقه قضاوت نمود و حتماً باید با استفاده از شواهد مختلف و نیز وضعیت همخوانی آنها نسبت به هم در این مورد به قضاوت پرداخت. به طور کلی در بخشهایی از زمین که پوسته برای دوره های زمانی طولانی ناپایدار بوده است، تغییر شکلهای تمتونیکی فعال باعث بروز یک پاسخ رودخانه ای خواهند شد. در این مقاله به بررسی تکتونیک فعال رانندگی زردکوه و تاقدیس پز و اثر آن در مورد مورفولوژی مسیر رودخانه ی آب ذالکی واقع در جنوب شرقی استان لرستان پرداخته شده و با مطالعات مشابه در دیگر مناطق ایران زمین مورد مقایسه و سنجش قرار گرفته است.