محمدحسن کریم پور - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
مرتضی رزم آرا - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

کانسار قلعه زری یک کانسار هیدروترمال رگه ای نوع فنی از ایپکولادیت است. بر مبنای پاراژنز کانیهای سولفیدی و بویژه سولفوسالتها و نیز درجه حرارت هموژنیزاسیون، چهار مرحله ای کانه سازی در ای ناحیه مشخص شد. در اولین مرحله کانه سازی، اسپکیولاریت، کلریت، کوارتز، کالکوپیریت و تعدادی از سولفوسالتها تشکیل شده اند. بر مبنای مطالعات سیالات درگیر، درجه حرارت هموژنیزاسیون برای اولین مرحله کانه سازی بیش از 290 درجه سانتی گراد اندازه گیری شده است. در مرحله دوم کانه سازی پیریت، کالکوپیریت، سری پاونیت (Pavonite) و تعدادی دیگر از سولفوسالتها تشکیل شده اند. در مرحله سوم و چهارم کانی سازی هماتیت، کوارتز، کلاسیت، پیریت و سولفوسالتهای غنی از Ag تشکیل شده و درجه حرارت برای این مراحله کمتر از 250 درجه سانتی گراد بوده است. شوری سیال کانه ساز معادل 1 تا 6 درصد وزنی NaCl و برای CO2 کمتر از یک درصد مولی تعیین شد. Log f02 بین 13- تا 28- (حرارت 300) تعیین شد. سیالات خیلی اکسیدی بوده و بر اساس مقادیر (؟؟؟) پیریت و کالکوپیریت، منشا گوگرد در این کانسار از یک پلوتون در عمق بوده و شستشو از سنگهای آتشفشانی و رسوبی منطقه احتمال آن کمتر است.