عباس مرادیان - بخش زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
داود هادی - بخش زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان

سنگهای ولکانیکی مورد مطالعه به سن 23/5 میلیون سال در 40 کیلومتری جنوبغرب سورک و جنوبشرق کمربند ولکانیکی ارومیه – دختر واقع در استان یزد رخنمون دارند. بر اساس تقسیم بندی TAS این سنگها به فنوتفریت ، تفری فنولیت، بازالتیک تراکی آندزیت، تراکی آندزیت و تراکیت تقسیم می شوند و جزء سری سنگهای آلکالن و کالکوالکالن غنی از پتاسیم می باشند. کانیهای اصلی تشکیل دهنده سنگهای منطقه مورد مطالعه عبارتند از پیروکسن، پلاژیوکلاز، ساندین، بیوتیت، تیتانومگنتیت و آنالیسم و ب صورت فرعی آپاتیت و زیرکن وجود دارد، ساندین و پلاژیوکلاز فراوانترین فنوکریست های تشکیل دهنده اغلب سنگهای مورد مطالعه هستند. دیوپسید بصورت فنوکریست و همچنین در زمینه وجود دارد. از جمله پدیده هائیکه در این کانیها دیده می شود می توان به وجود زونینگ و کریست و همچنین در زمینه وجود دارد. از جمله پدیده هائیکه در این کانیها دیده می شود می توان به وجود زوزونینگ و بافت غربالی در پلاژیوکلازها و پیروکسن ها و اکسیداسیون بیوتیت ها و آمفیبل ها اشاره نمود. دیوپسید تنها پیروکسن موجود در منطقه است و در اغلب فنوکریست ها مقدار Mgo در مرکز بیشتر از حاشیه آنهاست در حالیکه مقدار Feo در حاشیه بیشتر است. این تغییرات تفریق نرمال را در طول فوران ماگما نشان میدهد و ترکیب آنها ازWo47.8En40.0Fs12.2 تا Wo46.7En34.6 Fs18.7 می باشد. ساندین تنها فلدسپار پتاسیم موجود در سنگهای مورد مطالعه است و دارای ترکیب Or74.6-Or98.1 می باشد. پلاژیوکلاز دومین کانی از نظر فراوانی در سنگهای منطقه است و بیشتر فنوکریستهای پلاژیوکلاز در مرکز غنی از Ca و د رحاشیه غنی از Na می باشد که این به تفریق نرمال ماگما مربوط می شود. ترکیب پلاژیوکلاز از لابرادوریت تا بیتونیت در فنوتفریت ها، از الیگوکلاز تا لابرادوریت در بازالتیک تراکی آندزیت ، از الیگوکلاز تا بیتونیت در تراکی بازالت و از الیگوکلاز تا آندزین در تراکیت ها می باشد.