وارطان سیمونز - گروه زمین شناسی، دانشگاه تبریز
فرهاد ملک قاسمی - گروه زمین شناسی، دانشگاه تبریز

منطقه مورد مطالعه در 48 کیلومتری جنوب شرق هشترود و 39 کیلومتری غرب – جنوب غرب شهرستان میانه قرار دارد و جزو کمربند آتشفشانی ارومیه – دختر محسوب میشود. منطقه عموما از سنگهای بازالتی – آندزیتی و تراکیتی – آندزیتی پوشیده شده است (سازند قم – میوسن زیرین) . در بخش جنوبی از کنگلومرا و مولاس ( میوسن) تشکیل شده که با رسوبات جوانتر آتشفشانی – رسوبی کمپلکس سهند بطور دگرشیب پوشیده شده است. سنگهای دربرگیرنده آندزیت می باشند (آندزیت بازالتی الیون دار) ماده معدنی بصورت رگه های نامنظم با شیب تقریبا قائم است که به علت سختی و پایداری در برابر هوازدگی، کاملاً برجسته وسربرآورده است. رنگ رگه ها از قرمز جگری و قهوه ای (آهن فراوان) تا سیاهرنگ تغییر می کند. بیشتر دنباله رگه ها در روی زمین قابل تشخیص نیست. بنابراین طول رگه همان است که در محل رخنمون دیده می شود یا اینکه رگه بعلت کمی سیلیس و آهن، فرسوده شده و اثر بیرونی آن از بین رفته است. با توجه به اینکه برخی رگه ها بموازات گلهای با امتداد 60 درجه هستند. گمان می رود که کانی سازی ناحیه با این گسلها در ارتباط بوده است. نتایج حاصل از نمونه های برداشتی از ترانشه های حفر شده در جهت عمود بر رگه ها نشا می دهند که عیار منگنز بتدریج به طرف مرکز رگه بیشتر می شود. رگه اصلی حدود 150 متر طول دارد و داخل سنگهای آندزیت واقع است. کانی اصلی منگنز، پیرولوسیت بوده و در محیط های اکسیدان به صورت پسیلوملان ترسیب شده و اکثرا در ابتدا بصورت ژل بوده و بعدا متبلور شده است. حداکثر ضخامت در حدود 10 متر و کمترین آن 2 متر است، متوسط ضخامت رگه ها 6 متر است. همچنین آثاری از کانی سازی مس نیز در منطقه شناسایی شده که احتمالا در ارتباط با سنگهای آتشفشانی بوده و در اثر نفوذ محلولهای گرمابی ناشی از توده های نفوذی در عمق حاصل شده است.