گلناز جوزانی کهن - فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر

جدایش آنومالی از زمینه یکی از مهم ترین و کلیدی ترین مراحل در اکتشافات ژئوشیمیایی می باشد. روش های مختلفی برای جداسازی و تشخیص مناطق آنومال از زمینه وجود داردکه از روشهای آماری ساده ( براساس پارامترهای آماری تابع توزیع) تا روشهای پیچیده فرکتالی ( براساس ساختار فضایی داده ها) تغییر می کنند. هندسه فرکتال در چند دهه اخیر با گسترش روز افزون در علوم و فنون مختلف جنبه های کاربردی خود را به نحو احسن اثبات کرده است. یکی از کاربردهای عمده هندسه فرکتال در تخمین حد آستان های و درنتیجه جداسازی جامعه آنومالی از زمینه براساس اختلاف بعد فرکتال آنها می باشد. وجود آنومال یهای ژئوشیمیایی در یک منطقه باعث افزایش بعد فرکتال متغیرهای ژئوشیمیایی در آن منطقه م یشود، بر این اساس م یتوان وجود یا عدم وجود آنومالی را به سادگی شناسایی کرد. یکی از روش های نوین فرکتالی در زمینه جداسازی آنومالی از می باشد. در این روش، روابط نمایی بین محیط و عیار که بیانگر بعد « عیار- محیط » زمینه، روش فرکتالی فرکتالی الگوهای مورد بررسی می باشند مورد توجه واقع می شود. در این روش نمودار عیار- محیط در دستگاه مختصات تمام لگاریتمی برای داد ههای اکتشافی رسم می شود. در ایده آل ترین حالت ممکن، دو خط حاصل م یگرددکه مرز بین دو خط دارای عیاری است که معرف حد آستان های م یباشد. با توجه به اثبات وجود ماهیت فرکتالی در توزیع عناصر، می توان در اکتشافات ژئوشیمیایی برای جدایش جوامع آنومالی از زمینه از این روش به عنوان یکی از قوی ترین روشهای شناخته شده برای تعیین حد آستانه با ضریب اطمینان بالا ، استفاده نمود. از مزایای این روش در نظر گرفتن موقعیت دقیق فضایی نمونه ها در تعیین حد جدایش جوامع می باشد که این موضوع در آمار کلاسیک به هیچ وجه در نظر گرفته نمی شود. همچنین محیط نواحی نهایی آنومال معرفی شده توسط این روش به مراتب کمتر از روشهای سنتی تعیین نواحی آنومال می باشد که این امر سبب کاهش قابل ملاحظه هزینه های اکتشافی در مراحل آتی می گردد. اما به طورکلی توانایی عمده این روش، در آسانی درک، اجرا و قابلیت محاسبه کمی دقیق مقادیر آستانه آنومال است. روش فوق به طور عملی برای تعیین مناطق آنومال داده های ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه ای یک برگه 1/50000 که برای بیست عنصر آنالیز شده اند، به کار گرفته و در نهایت نشان داده شد که این روش به عنوان یک روش مورد اعتماد در جدایش آنومالی از زمینه می تواند به کار گرفته شود.

جدایش آنومالی از زمینه، هندسه فرکتال، روش عیار- محیط