سلمه فخاری - دانشجوی کارشناسی ارشد تکتونیک، گروه زمین شناسی دانشگاه بیرجند
محمدمهدی خطیب - استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند

کوههای باقران در جنوب بیرجند جزئی از افیولیت ملانژهای بخش شمالی ایالت ساختاری سیستان م یباشد که از لحاظ تکتونیک ی فعال است . شواهد متعدد ریخت زمین ساختی در ای ن رشته کوه نشاندهنده پ و یایی آن میباشند ک ه در این بین آبراهه ها از مهمترین این پدیده ها هستند. در بخش کوهستانی طرح آبراهه ها در مناطق فرسایش یافته به صورت شاخه شاخه ١ و در مناطق مقاوم و سخت دارای طرح راستگوشه ٢ می باشند. در این نوشته با استفاده از تحلیلهای فرکتالی ٣ بخشی از این منطقه مورد بررسی قرار گرفته است و بعد فرکتالی آبراهه ها با روش مربع شمار ٤ محاسبه گردیده است . بعد فرکتالی بدست آمده برای دامنه شمالی و جنوبی به ترتیب 1.94 و 1.89 م یباشد که کمتر بودن بعد فرکتالی در دامنه جنوبی نشانگر برخاستگی بیشتر در ای ن دامنه می باشد. مقاطع توپوگرافی با راستای شمالی - جنوبی از رشته کوه باقران در جنو ب بیرجند بیانگر افزایش نشیب دامنه شمالی نسبت به دامنه جنوبی بوده است که این، نشانه حرکت مواد به سمت جنوب در ای ن منطقه است و جهت شیب غالب ساختاری به سمت شمال می باشد . هماهنگی بین شواهد ساختاری و بعد فرکتالی در بیشت ر بودن نرخ برخاستگی دامنه جنوبی نسبت به دامنه شمالی بیانگر برگشتگی ساختاری در دامنه جنوبی رشته کوه باقران است.