سیدحبیب شجاعی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
خداداد مصطفوی - استادیاراصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
منوچهر خدارحمی - استادیاراصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
مهدی زارع - استادیاراصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد

به منظور بررسی روابط عملکرد و اجزای عملکرد دانه و تنوع ژنتیکی در کلزا، آزمایشی در ساال زراعی 89-88در دو منطقه کرج و شیراز انجام شد. در این آزمایش تعداد ده ژنوتیپ کلزا تحت شرایط نرمال رطوبتی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه در کرت، تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، شاخص برداشت، وزن صد دانه، تعداد غلاف در ساقه اصلی، طول غلاف، تعداد دانه در غلاف و ارتفاع بوته بودند. نتایج تجزیه واریانس صفات در منطقه شیراز نشان داد که صفات عملکرد دانه در کرت، تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و طول غلاف دارای اختلاف معنیداری در سطح احتمال پنجدرصد بودند. در منطقه کرج تمامی صفات به جز صفات تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، شاخص برداشت و وزن صد دانه در سطحاحتمال پنج درصد دارای تنوع معنیداری بودند. در تجزیه به عاملها در هر دو منطقه 4 عامل اول بیش از 70 درصد واریانس دادهها را پوشش دادند. در منطقه کرج در فاکتور اول صفات تعداد غلاف در ساقه اصلی و ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را داشته و به نام فاکتور بوته نامگذاری شد و صفات عملکرد دانه در کرت و تعداد دانه در غلاف بیشترین تاثیر را بر روی فاکتور دوم گذاشته و به نام فاکتور عملکرد نامگذاری شد. در فاکتور سوم صفات طول غلاف و تعداد دانه در غلاف بیشترین اثر را داشته و به نام فاکتور خصوصیات غلاف نامگذاری شد. همچنین صفات عملکرد دانه در کرت و وزن صد دانه بیشترین اثر را بر روی فاکتور چهارم داشته و به نام فاکتور دانه نامگذاری شد. در منطقه شیراز نتایج تجزیه به عاملها نشان داد که در فاکتور اول صفات تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و ارتفاع بوته بیشترین اثر را داشته که به نام فاکتور خصوصیات بوته نامگذاری شد. صفات طول غلاف و شاخص برداشت بیشترین تاثیر را بر روی فاکتور دوم داشت که به نام فاکتور طول غلاف و در فاکتور سوم صفات عملکرد دانه در کرت و تعداد غلاف در ساقه اصلی بیشترین اثر را داشته که به نام فاکتور عملکرد نامگذاری شدند. همچنین صفات شاخص برداشت و تعداد دانه در غلاف بیشترین اثر را بر روی فاکتور چهارم داشته که به همین دلیل به نام فاکتور شاخص برداشت نامگذاری شد

کلزا، تنوع ژنتیکی، تجزیه به عاملها