محمدرضا انصاری فر - دبیر دبیرستان های مشهد

در این پژوهش سعی شده تا با دیدی تاریخی به مسئله قنات و بررسی آن از نگاه تاریخ پرداخته شود . پژوهش شامل سه قسمت بوده که در قسمت اول کلیات و مفاهیم و تعاریف قنات ارائه شده در ضمن مطالب آنچه لازم بوده در رابطه با قنات از قبیل تعاریف ، خواستگاه و اولین جامعه کشوری که به حفر قنات ذکر شده است. در قسمت دوم تاریخچه قنات در ایران ارائه گردیده و حفر قنات را به عنوان بزرگترین قدیمی ترین اقدام ایرانیان در روزگار باستان دانسته در ضمن قنات را در طول دوره های مختلف تاریخ ایران از قبیل هخامنشی، اشکانی، ساسانی و دوره اسلام بررسی نموده و حتی به بیان بعضی افسانه ها راجع به حفر قنات و مومس و بنیان گذار قنات پرداخته است. در قسمت سوم نیز با نگاه موردی قنات گناباد یا به عبارت بهتر قنات قصبه گناباد بررسی شده که در ضمن آن مواردی از مهمترین قنوات گناباد و دلایل اهمیت مهمرین قنات این شهر بیان شده است. در خاتمه باید اشاره نمود که پژوهش حاضر شامل یک مقدمه و سه قسمت و یک نتیجه گیری می باشد که در ذکر و بیان مورد اصلی سعی شده تا حد امکان از منابع و ماخذ دست اول در نگارش استفاده شود امید است تا خدمتی کوچک در راه معرفی و بیان مطالبی هرچند مختصر در باب قنات و اهمیت آن این قدیمی ترین و یزرگترین اقدام ایرانیان باستان برداشته و انجام وظیفه نموده باشم.