محمدرضا شمس اردکانی - دانشکده داروسازی تهران
فاطمه فرجادمند - معاونت غذا و دارو، وزارت بهداشت و درمان پزشکی

سلامت و بهداشت از ارکان مهم و از عوامل مؤثر توسعة پایدار در هر جامعه است و البته نقش دارو در این میان بسیار اساسی، مؤثر و تعیین کننده است. بدین سبب که دارو عمدتاً به عنوان آخرین و حساس ترین مرحله در چرخة سلامت و بهداشت اثر خود را آشکار می سازد. بشر برای رفع نیازهای اولیه خود در جهت تسکین و فرو نشاندن دردها و آلام خود از دارو استفاده می کرده است. آشکار است داروهای مورد استفاده تنها داروهای طبیعی بوده و بخش عمده ای از آنها را گیاهان دارویی تشکیل می داده است. سابقه استفاده از دارو در تاریخ، به آغاز تاریخ بشریت باز می گردد و آثار مکتوب و قابل توجهی در این زمینه موجود است. توسعه و پیشرفت دارو و داروسازی در گستره زمان تا قرن پیش، از مصرف داروهای طبیعی پا را فراتر ننهاده بود. تنها از سده پیش با ساخت داروهای شیمیایی چهره و ساز و کار دارو و داروسازی تغییر کرد و شاید بتوان گفت، بکلی متحول شد. با تحولاتی که پدید آمد، داروهای شیمیایی و سنتتیک به عنوان اساسی ترین داروها برای درمان بیماریها در دسترس و مورد استفاده قرار گرفت. در این مقاله به چگونگی وضعیت دارو در جهان و وضعیت دارو در ایران پرداخته و نهایتاً به ارایه راه حلهایی برای مصرف بهینه، مصرف منطقی و یا پیشگیری از هدر رفتن این سرمایه ملی (دارو) خواهیم پرداخت.