موسی عنبری - دانشجوی دکترای جامعه شناسی، عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی دانشگاه تهرا

بنا به شواهد و آمار، در شمار ده کشور، اول فاجعه خیز دنیا قرار دارد. فاجعه ها علاوه بر خسارات مادی و اقتصادی، دارای العاد و آثار اجتماعی گسترده در حوزه نظم و انتظام اجتماعی، همبستگی اجتماعی، هنجارها و الگوهای رفتار اجتماعی هستند. غالب این تغییرات، خصلت کیفی و غیر بعدی دارند و فراتر از درک رشته ها و رویکردهای علوم طبیعی هستند. درایران به دلایل متعددی، رویکردهای پزشکی، تکنیکی ومورفولوژیک بر مدیریت امداد فاجعه غالب هستند. این رویکردهای طبیعی که با خصایصی نظیر تخصص گرایی ، عام گرایی (قانونمندی) و تا حدی فیزیک نگری مشخص می شوند، به گونه ای متمرکز به امرار امداد و نجات می پردازند حال آنکه در شرایط حاضر، ظهورریسک ها و مخاطرات جهانی خاص با ماهیت و پیامدهای اجتماعی گوناگون، گسترش پدیده جهانی بیوتروریسم و شیموتروریسم، اصول انسان گرایانه و باز اندیشانه نهضت صلیب سرخ جهانی، ضرورت اهتمام به رویکرد های مکمل و بازاندیشان علوم اجتماعی – و به تعییر ما رویکردهای غیر متمرکز – را در مدیریت امداد فاجعه و سوانح درجهان و ایران بیان میکند، مقاله حاضر، با تاکید بر ویژگیها و الزامات توسعه ای عصر حاضر، به بررسی گونه های ریسک و سوانح ناشی از تناقض قطعیت ها و عقلانیت های حاکم بر علوم طبیعی در این عصر و اهمیت رویکردهای غیر متمرکز علوم اجتماعی در امر مدیریت امداد فاجعه می پردازد.