افشین علیخانی - دکترای پزشکی، معاون امداد جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه

هدف این مقاله، آموزش عمومی مقابله و آمادگی در مقابل سوانح و حوادث بر اساس شرایط اقلیمی و فرهنگی استانها به منظور کاهش اثرات بلایامی باشد. روش مورد استفاده موردی بر اطلاعات موجود حوادث و وقایع پیش بینی نشده اتفاق افتاده در کشورمان و نیز متون در دسترس می باشد. در ضمن طراحان برنامه استراتژیک آموزش هر استان بایستی نقاط قوت و ضعف ها، فرصتها و تهدیدها (SWOT) را شناسایی نمایند. همچنین شاخصهای ارزشیابی جامعه شامل تاریخچه، ارزشها، اعتقادات، مذهب، رسوم جامعه، مشخصات دموگرافی، اطلاعات مربوط به سن، جنس، نژاد و اطلاعات مربوط به محیط فیزیکی، خدمات اجتماعی، اقتصاد، سیسات و دولت (ادارات وارگانها) ، امنیت، حمل و نقل، ارتباطات، آموزش، تفریحات و … را تهیه نمایند، تا با جمع آوری ، طبقه بندی و تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از ارزشیابی جامعه و شناسایی عوامل خطر و عوامل حفاظتی بتوان برای تدوین یک استراتژی موثر در برخورد با سانحه اقدام کرد. در تدوین برنامه استراتژیک آموزش عمومی در مقابله و آمادگی در سوانح و حوادث استانی بر اساس شرایط اقلیمی و فرهنگی کشور گروه کاری، مرور بر شرایط آب و هوایی و جغرافیای، ارزیابی محیط خارجی (تهدیدها و فرصت ها) ، احتمال و سابقه بروز حوادث، تخمین درصد آسیب پذیری ، تحلیل استراتژیهای مختلف، انتخاب استراتژی مطلوب، گسترش اهداف سالیانه و استراتژیهای کوتاه و میان مدت را در قالب برنامه های عملیاتی با تکیه بر راههای پیشگیری سر لوحه کار قرار می دهد. علیرغم پیشرفت در ابعاد مختلف زندگی آمیخته با تکنولوژی انسان امروزی ، کنترل و یا کاستن شدت سوانح کماکان بصورت لاینحل باقی مانده است. حوادث پیش بینی نشده بعنوان یک خطر بالقوه دارائیها و مهمتر از آن توان و سلامت آدمی را که عامل هر گونه تحول و توسعه وضعیت موجود بوده، را تهدید نموده و انسان را ناچار به صرف هزینه های گزاف در جهت نوتوانی و بازتوانی آنچه از دست رفته می کند، امامی توانیم با هوشمندی و آموزش جامعه از شدت اثرات آنها بکاهیم. گرچه در انجام آموزش عموم در مقابله با سوانح و حوادث متحمل هزینه هایی می شویم، ولی در مقایسه و با یکدیگر کلی، این هزینه بسیار ناچیزتر از هزینه خساراتی است که طی سالهای قبل در پی وقوع بلایا پرداخته ایم. همچنین از طریق آموزش عمومی، مشارکت آحاد جامه را در کاهش اثرات بلایا نهادینه کرده و چون این برنامه بر اساس نیازهای استانی با تکیه بر دیگر عوامل محیطی و فرهنگی طراحی شده، ضرورت و بکارگیری آموزشها قبل و حتی هنگام وقوع بلایا پایدار خواهد بود.