سمیه سلیمی کوچی - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش زراعت و اصلاح نباتات
یحیی امام - استاد بخش زراعت و اصلاح نباتات
محمدتقی آساد - استاد بخش زراعت و اصلاح نباتات
منوچهر مفتون - استاد بخش خاکشناسی دانشکده کشاورزی

رشد و نمو گیاهان به طور دائم تحت کنترل شرایط محیطی است. رطوبت، حرارت، تابش ، مواد غذایی گازها در محیط می توانند رشد و نمو گیاه را افزایش یا کاهش دهند. مقدار یا غلظت نامناسب این عوامل باعث ایجاد تنش در گیاه یا اجزای آن میگردد . به همین علت، اختلاف قابل توجهی بین عملکرد واقعی و عملکرد پتانسیل محصولات زراعی دیده می شود به گونه ای که در بسیای از گیاهان زراعی متوسط عملکرد بسیار کمتر ازپتانسیل عملکرد است.در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاروزی تاثیر منفی بیشتری دارند. تنش خشکی و کمبود نیتروژن عوامل محدود کننده اساسی در تولید گندم زمستانه و پایداری عملکرد آن در اغلب دیم زارهای دنیا محسوب می شو. کاربرد بهتر منابع محدود آب و رشد بهتر تحت شرایط کمبود آب و فراهمی نیتروژن ویژگی مطلوبی برای گیاهان که درمحیط های خشک زندگی می کنند محسوب می شود. کربن و نیتروژن ذخیره شده قبل از گل دهی تحت شرایطی که گیاه بعد از گل دهی با تنش رطوبتی مواجه می شود، نقش مهمی در پر شدن دانه دارد. به عبارت دیگر چنانچه گیاه در مرحله پر شدن دانه با تنش رطوبتی مواجه شود، سرعت انتقال مجدد مواد پرورده به دانه ها افزایش می یابد. بررسی منابع علمی حاکی از آن است که مصرف نیتروژن در گندم زمستانه ای که تحت شرایط تنش خشکی، مقایسه ارقام مقاوم و حساس به خشکی جهت تعیین ویژگی هایی که در مقاومت به خشکی نقش دارند و تعیین سطح تعیین سطح نیتروژن مورد نیاز گندم در شرایط دیم و آبی برای دستیابی به عملکرد مطلوب دانه بوده است.