حامد دولتی بانه - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان
عزیز مجیدی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان
شهین زمردی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان

یکی از راههای افزایش دسترسی بیشتر به فراورده های باغبانی، جلوگیری از ضایعات بین زمان برداشت تا هنگام مصرف و بهبود وضعیت انباری آنها می باشد. اغلب ضایعات در نتیجه عدم آگاهی تولید کنندگان به شیوه های صحیح جابجایی پس از برداشت، حمل و نقل ، نگهداری و بازار رسانی میباشد. عنصر کلسیم نقش شناخته شده ای بر افزایش عمر انباری و بهبود کیفیت میوه ها دارد.تحقیقات اولیه در مورد نقش کلسیم بر کیفیت میوه حاکی از ارتباط مقدار کلسیم بافتها با وقوع بیماری های فیزیولوژیک بویژه لکه تلخ در سیب می باشد. مطالعات بعدی نشان داده بیش از 13نوع ناهنجاری در میوه های مختلف با کمبود کلسیم در ارتباط است. مهمترین نقش کلسیم در میوه ها تحکیم استحکام دیواره سلولی است، این عنصر عامل متصل کننده کمپلکس پکتین به پروتئین دیواره میانی می باشد که رسیدگی سیب را به تاخیر می اندازد. در صورت وجود کلسیم کافی در میوه، ساختمان دیواره سلولی کمتر تحت تاثیر فرآیندهای منجر به رسیدگی و تخریب قرار می گیرد. متابولیسم و تنفس میوه نیز تحت تاثیر میزان کلسیم قرار دارد. دولتی و همکاران (1376) طی تحقیقی با فرو بردن خوشه های انگور رقم کشمشی سفید و شاهرودی قرمز در غلظتهای مختلف کلرور کلسیم گزارش نمودند که این تیمار مقدار کلسیم حبه ها را افزایش و تعدادی از ناهنجاری ها را مانند قهوه ای شدن حبه ها را کاهش داده است اما این روش را بدلیل خشک شدن سریع چوب خوشه ها در فاصله زمانی بین اعمال تیمار و حمل به سردخانه مناسب تشخیص ندادند. کوپتا و همکاران طی مطالعه ای، موهای رقم پرلت را ده روز قبل از برداشت با نیترات کلسیم با غلظتهای 0/1، 0/75، 0/5 و 0/25 درصد محلول پاشی کرد. نتایج نشان داد که تیمارهای کلسیم اثرات معنی داری روی میزان آلودگی قارچی و از دست دادن آب میوه ها داشت اما غلظت یک درصد بیشترین اثر را داشت. لیو و ایویانگ طی تحقیقاتی خوشه های انگور را 10 و 30 روز قبل از برداشت، با غلظتهای 0/5، 1، 1/5 درصد نیترات کلسیم محلول پاشی 10 روز قبل از برداشت باعث کاهش ضایعات در سردخانه، افزایش فشار تورژسانس و قدرت اتصال حبه ها به چوب خشک شده، میزان قهوه ای شدن حبه ها کاهش یافته و مقدار کلسیم حبه ها تا حدود 39 درصد افزایش پیدا کرد. هدف از اجرای این تحقیق مطالعه اثرات غلظتهای مخلتف کلرور کلسیم به صورت محلول پاشی قبل از برداشت روی صفات انبار دو رقم انگور قزل اوزوم و ریش بابا در منطقه ارومیه بود.