فریدون نورقلی پور - کارشناس ارشد
یوسف رضاباقری - کارشناس
محمد لطف الهی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

از آنجا که ایران درمنطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفته، بالطبع مقدار مواد آلی خاکهای آن پائین بوده و در نتیجه دارای سطوح پائین نیتروژن می باشند. اغلب گیاهان دچار کمبود ازت می باشند وبدین دلیل تامین نیتروژن از طریق کودهای شیمیایی و آلی ضروری است (4). نیتروژن به عنوان مهمترین عنصر غذایی در تولید ذرت در نظر گرفته می شود (5؛ 6و8) نیاز عمده ذرت به ازت در شروع ماه های دوم و سوم دوره رشد می باشد. به طوری که درماه اول تنها هشت درصد ودر ماه چهارم تنها شش درصد کل ازت مورد نیا گیاه برداشت می شود (3). متاسفانه کودهای ازتی به صورت موثر استفاده نشده وکارآیی ازت برای غلات در دنیا حدود 33 درصد می باشد. یکی از روش های افزایش کارایی کود نیتروژن آن است که کود به طور مداوم، نیتروژن را به میزان نیاز فیزیولوژیکی گیاه تامین نماید (7). کودهای نیتروژنه به سه گروه آمونیاکی، نیتراتی و کند جذب تقسیم می شوند. اوره به عنوان کود آمونیومی دارای حدود 46 درصد ازت بوده و بیشترین علظت را در میان کودهای اته به خود اختصاص داده است، ولی خاصیت اسیدزدایی چندانی ندارد. نیترات آمونیوم، دانه ای شکل و محتوی 33 درصد ازت میباشد. معمولا نصف این مقدار به شکل آمونیوم و نیمی دیگر به صورت نیترات است. جاذب الرطوبه بودن، حلالیت زیاد در آب وتغییرات دما از عواملی هستند که سبب کلوخه شدن آن می شوند، و این خود مصرف آن را با دشواری مواجه می سازد. خطر دیگر نیترات آمونیوم احتمال انفجار آن است. کود اوره با پوشش گوگردی (Sulfur Coated Urea)، دارای 40 درصد ازت و 10 درصد گوگرد می باشد و یکی از بهترین کودها بویژه برای محصولات زراعی با فصل رشد طولانی می باشد (4). با توجه به این که ذرت در مراحل مختلف رشد به مقادیر متفاوتی از نیتروژن نیاز دارد در این بررسی اثر کود اوره با پوشش گوگردی ( به عنوان کود کندرها) با دو نوع کود نیتروژنی دیگر (که نیتروژن را به آسانی آزاد می نمایند) جهت تامین ازت مورد نیازگیاه ذرت مورد مقایسه قرار گرفت.