علی شیرافروس - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه تهران
عبدالمجید لیاقت - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تهران
محمدرضا خانمحمدی - دانشیار گروه شیمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)قزوین

از دیدگاه جهانی پس از آب وهوا، پوسته خاک، سومین جزء عمده محیط زیست تلقی میگردد. خاک علاوه بر اینکه پایگاه موجودات روی زمین، به ویژه جوامع انسانی است، محیط منحصر به فردی برای زندگی انواع حیات، مخصوصا گیاهان به شمار می رود. فعالیتهای کشاورزی به دلیل اضافه کردن موادی همچون کودهای شیمیایی و همچنین سموم شیمیایی مانند آفت کشها به محیط خاک ازمنابع عمده آلوده کننده خاک به شمار می رود [1]. مصرف کود و سم در کشاورزی از چند دهه قبل روندی افزایشی داشته است بنحوی که در حال حاضر بیش از 500 نوع سم شناخته شده در بازار وجود دارد و تمایل کشاورزان به استفاده از آنها به شدت افزایش یافته است [2]. در کشور هند استفاده از آفت کش ها از سال 1958 تا 1975، 50 برابر افزایش یافته است. با وجود این در مقایسه با کشور امریکایی با مصرفی بالغ بر 1483 گالن در هکتار و اروپا با 1870 گالن در هکتار، مصرف کشور هند بین سال های 84-1973 تنها 330 گالن درهکتار بوده است [3]. هورل و والکر در سال 1980 فاکتورهای موثر بر پایداری علف کش ها درخاک را تشریح نمودند. این فاکتورها عبارتند از : غلظت و میزان مصرف علف کش ، نوع خاک، جذب علف کش (جذب سطحی)، PH خاک، فعالیت میکروبی خاک، دمای خاک، رطوبت خاک، عمق ترکیب علف کش در خاک، فرمولاسیون علف کش و ترکیبات علف کش [4]. بنابراین ضرورت بررسی های بیشتر بر روی این مواد سمی و لزوم توجه به خطرات ناشی از باقیمانده این مواد در خاک و همچنین آب، بیش از پیش مشخص میگردد. به همین جهت این تحقیق در منطقه اسماعیل آباد شهرستان قزوین انجام گرفته است، تا باقیمانده سموم مصرف شده در آب و خاک این محل مورد بررسی قرار گیرد.