محمدعلی خودشناس - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
مسعود دادیور - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی

نیتروژن مهمترین عنصر جهت تولید محصولات کشاورزی است . این عنصر در خاک تحت تاثیر فرآیندهای مختلفی واقع شده که عملاً ارزیابی درستی از وضعیت نیتروژن قابل استفاده در خاک را مشکل می سازد . یکی از راههای تخمین وضعیت نیتروژن معدنی خاک جهت توصیه های کودی، اندازه گیری نیترات باقیمانده است . (2 و 4) با توجه به تاثیر سوء میزان نیترات خاک در آلودگی محیط زیست و کاهش کارایی مصرف کود نیتروژن ، مصرف صحیح این کود در شرایط رطوبت مختلف جهت به حداقل رساندن آبشویی نیترات اهمیت فوق العاده ایی دارد . نیترات باقیمانده در خاکهای تحت کشت ذرت کاملاً تحت تأثیر خصوصیات خاک از قبیل بافت ، میزان ماده آلی ، آب آبیاری و الگوی بارندگی دارد . (2 و 4) بطوریکه در خاکهای با ماده آلی پائین و بافت سبک ، مساله آبشویی نیترات شدیدتر می باشد . تیکرو هوبس (6) اثر منبع کود نیتروژن را در آبشویی نیترات موثر دانسته اند بطوریکه مقدار نیترات باقیمانده در خاک بعد از کشت در شرایط مصرف کود نیتراته به مراتب بیشترازمنبع آمونیومی است . آساد و همکاران (1) عنوان کردند که تاثیر مصرف سطوح مختلف کود اوره در دو خاک با ماده آلی بالا( 2/0-2/6 درصد ) و بافت سنگین باعث افزایش 46 تا 100 درصد میزان نیترات باقیمانده بعد از آزمایش نسبت به مقدار اولیه می گردد . کوچاریک و بری (5) گزارش کردند که با 30 درصد افزایش مصرف کود نیترمژن در کشت ذرت آبشویی سالیانه نیترات به 56 درصد می رسد اما عملکرد تنها 1 درصد افزایش می یابد . چنانچه میزان نیتروژن مصرفی 30 درصد کاهش یابد ، مقدار نیترات آبشویی شده 42 درصد کاهش نشان می دهد در حالیکه میانگین عملکرد فقط 8 درصد کاهش می یابد . لذا این طرح، با هدف شناخت اثر منبع و سطوح کود نیتروژن در شرایط مختلف رطوبتی بر روی میزان نیترات باقیمانده در خاکهای زیر کشت ذرت به اجرا در آمد