مجتبی یحیی آبادی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
هادی اسدی رحمانی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
میترا افشاری - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
محمدمهدی ابوالحسنی - کارشناس ارشد مدیریت جهاد کشاورزی شهرضا

برای جلوگیری از مصرف بی رویه کود های ازتی می توان از توانایی گیاهان خانواده لگوم که لوبیا نیز از آن جمله می باشد، در همزیستی با باکتری های جنس ریزوبیوم و تثبیت ازت توسط این باکتری ها استفاده نمود . برای برقراری این همزیستی در خاک های زیر کشت لوبیا، وجود سویه های کارآمد ریزوبیوم و نیز شرایط محیطی مناسب ضروری است . مقدار ازت تثبیت شده بستگی به توان ریزوبیوم های همزیست در این شرایط دارد . افشاری و همکاران (1) پس از جمع آوری برخی از سویه های بومی همزیست لوبیا به شناسائی آنها از طریق روش های بیوشیمیائی و ویژگی میزبانی پرداخته اند وسپس کارائی سویه های مورد نظر را در شرایط مزرعه ای در مقایسه با برخی سویه های خارجی مورد ارزیابی قرار داده اند (1) رابرت و همکاران (11) با مطالعه تغییرات جمعیتی و دوام باکتریهای همزیست لوبیا در خاک و ریزوسفر دریافتند که دوام این باکتری ها در ریزوسفر بهتر می باشد و ضمناً نشان دادند که سویه های کارآمدی که به عنوان مایه تلقیح استفاده می شوند، حتی در حضور جمعیت بالای بومی خاک قدرت آلوده سازی غده ها را دارند (11) استفاده از روش Selection سویه های مؤثر در تثبیت ازت روشی است که در اکثر کشورهای دنیا رایج می باشد (2) استفاده از همین روش علاوه بر انتخاب سویه های مؤثر در انتخاب سویه های مقاوم و تنش های محیطی مانند حرارت و یا مقاومت به انواع آنتی بیوتیکهای رایج است (8 ، 6 و 10) از طرف دیگر نتایج تلقیح لوبیا غالباً ضد و نقیض است (11) و عوامل محیطی، وجود باکتری های بومی و کاربرد ازت بیش از حد در این مسئله تأثیر بسزائی دارد (5) در هر حال هنوز هم همواره نیاز به دستیابی به سویه های برتر جهت افزایش تثبیت بیولوژیک ازت وجود دارد و مقالاتی که اخیراً در این زمینه چاپ شده اند مؤید این نظریه است (4و7).